(HTV) - Ngày 20/7, Ấn Độ đã đưa ra quyết định cấm xuất khẩu một số loại gạo, khiến người dân ở một số quốc gia đổ xô đi mua gạo. Quyết định này được thực hiện nhằm đảm bảo giá thấp hơn và đáp ứng nhu cầu trong mùa lễ hội sắp tới.
Ngày 20/7, Ấn Độ đưa ra quyết định cấm xuất khẩu gạo trắng non-basmati, thay đổi chính sách từ "miễn thuế xuất khẩu 20%" thành "cấm" ngay lập tức. Quyết định này được thực hiện nhằm đảm bảo giá thấp hơn và đáp ứng nhu cầu trong mùa lễ hội sắp tới. Hiện giá gạo trong nước đang có xu hướng tăng, tăng 11,5% trong một năm và 3% trong tháng qua theo tuyên bố của Bộ Lương thực Ấn Độ.
Trước đó, chính phủ đã áp thuế xuất khẩu 20% đối với gạo trắng non-basmati từ ngày 8/9/2022 để kiểm soát giá và đảm bảo nguồn cung trong thị trường nội địa. Tuy nhiên, việc xuất khẩu loại này vẫn tăng lên 42,12 vạn tấn trong giai đoạn từ tháng 9 đến tháng 3 năm 2022 - 2023, so với 33,66 vạn tấn trong giai đoạn từ tháng 9 đến tháng 3 của năm tài chính trước.
Ấn Độ cấm xuất khẩu nhằm kiểm soát giá gạo trong nước
Chính phủ Ấn Độ đã can thiệp và cấm xuất khẩu gạo trắng nhằm bảo đảm đủ hàng dự trữ và giá thấp trước mùa lễ hội sắp tới và cũng có thể là do các cuộc bầu cử quan trọng sắp diễn ra. Điều này đã tạo ra tác động lớn đến thị trường toàn cầu, khi Ấn Độ là nước sản xuất gạo lớn thứ 2 trên thế giới và chiếm hơn 40% lượng gạo xuất khẩu.
Quyết định cấm xuất khẩu này đã làm tăng giá gạo và dự kiến sẽ ảnh hưởng đến giá các sản phẩm thực phẩm toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh giá đã tăng do cuộc chiến Ukraine và thời tiết không ổn định.
Một quầy gạo hết hàng tại Costco Việc cấm xuất khẩu gạo đã khiến người dân Ấn Độ sống ở các quốc gia khác phải tích trữ gạo để đối phó với tình trạng thiếu hụt. Nhiều cửa hàng đã áp đặt giới hạn mua và tăng giá bán lẻ, gây ra sự hoảng loạn trong người tiêu dùng. Ngay cả các nhà hàng Ấn Độ cũng lo ngại về tình trạng thiếu nguồn cung và tăng giá cho các món ăn.
Tác động của quyết định cấm xuất khẩu gạo này đã lan tỏa toàn cầu và nhà kinh tế cho rằng nó có thể gây thêm biến động giá lương thực và làm tăng giá ngũ cốc toàn cầu khoảng 10 - 15% trong năm nay.
Mặc dù quyết định này nhằm đảm bảo đủ nguồn cung trong nước và kiểm soát giá, tuy nhiên, nó cũng có thể gây hại trên toàn cầu. Các chuyên gia kinh tế khuyến khích loại bỏ các loại hạn chế xuất khẩu để giảm thiểu tác động tiêu cực đến thị trường và tiếp tục đảm bảo cung cấp đủ và ổn định cho tất cả các quốc gia.
Trước tình hình này, một số chính phủ và tổ chức quốc tế đã bày tỏ quan ngại và kêu gọi Ấn Độ cân nhắc lại quyết định cấm xuất khẩu. Đối với các nước phụ thuộc vào lượng gạo nhập khẩu từ Ấn Độ, việc cấm xuất khẩu này đặt họ vào tình thế khó khăn và phải tìm kiếm nguồn cung thay thế từ các quốc gia khác, điều này có thể tạo áp lực lớn đối với giá và nguồn cung của họ.Để giải quyết vấn đề này, chính phủ Ấn Độ cần đánh giá cẩn thận tình hình và xem xét các biện pháp điều tiết xuất khẩu gạo sao cho hợp lý và bền vững. Việc đảm bảo cung cấp đủ và ổn định gạo cho thị trường nội địa cũng là một yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát giá và đảm bảo an ninh lương thực cho người dân trong nước.
Ngoài ra, hợp tác giữa các quốc gia trong việc quản lý cung cấp và giá gạo cũng rất cần thiết. Việc tăng cường trao đổi thông tin và thương lượng có thể giúp tối ưu hóa sử dụng nguồn cung và hạn chế biến động giá lương thực trên thế giới.