Nghề moi ruột cây tìm “vàng” đòi hỏi người thợ phải kiên nhẫn, tỉ mỉ, để nhận biết mạch trầm hương chạy trong thân gỗ.
Hàng chục năm qua, làng nghề trầm hương ở xã Tiên Mỹ (huyện Tiên Phước, Quảng Nam) được nhiều người biết đến bởi sản phẩm trầm rất đa dạng, phong phú và chất lượng.
Trầm là một bộ phận bị thương của cây dó bầu. Về tự nhiên, khu vực vết thương tạo trầm do thân cây gãy đổ, kiến hay côn trùng đục khoét. Còn ở vùng khai thác trầm, vết thương này thường do tác động vật lý của con người.
Trầm hương được ví như “vàng” nằm ẩn trong thân cây dó bầu
Thu nhập 500 triệu đồng mỗi năm
Đang tỉ mẩn đục đẽo một thân cây dó bầu, anh Đỗ Phạm Nhất Lĩnh (SN 1987) cho biết, 17 năm trước, anh học nghề từ anh trai rồi mở cơ sở chế tác trầm hương cảnh tại nhà.
Nhờ nghề độc đáo này, vợ chồng anh Lĩnh có kinh tế khấm khá, thu nhập ổn định khoảng 500 triệu đồng mỗi năm, gấp hàng chục lần so với làm nông nghiệp ở địa phương.
Để cho ra một sản phẩm trầm hương cảnh, người thợ phải thực hiện rất nhiều công đoạn
Để có nguồn nguyên liệu, anh lùng sục khắp nơi để tìm mua những vườn trồng cây dó bầu trên 10 năm tuổi. Sau đó khoan lỗ tạo vết thương trên thân cây và cho thuốc tạo trầm hương vào.
“Loại thuốc này được chế biến riêng theo công thức gia truyền và không thể tiết lộ với người ngoài. Khi bôi thuốc kích thích vào, cây dó bầu sẽ phản ứng tạo kháng thể bao quanh vết thương và đó chính là trầm hương”, anh Lĩnh giải thích.
Sau khoảng 2 năm tạo trầm, anh Lĩnh bứng nguyên gốc và thân cây đưa về xưởng để chế tác dần. Tùy vào thế cây, anh phân đoạn trước lúc mài, đục…
Để cho ra một sản phẩm trầm hương cảnh, anh phải thực hiện nhiều công đoạn gồm “bổ, chẻ, đục, đẽo, phá, tỉa, mài và đánh bóng sản phẩm”.
Phần gỗ màu trắng rơi ra khi mài, đục sẽ được mang nấu tinh dầu hoặc làm nhang thắp. Còn phần gỗ màu đen là trầm hương thì để nguyên cây hoặc cắt từng miếng nhỏ bán ra thị trường.
Nghề moi ruột cây tìm “vàng” đòi hỏi người thợ phải kiên nhẫn, tỉ mỉ, để nhận biết mạch trầm hương chạy trong thân gỗ
Công đoạn tỉa trầm là khó nhất, vì càng vào sát mạch trầm càng phải nhẹ tay. Với những mạch trầm uốn lượn, phải dùng đục nhẹ nhàng nạo từng lớp gỗ mỏng. Nhiều sản phẩm phức tạp, phải đục và gọt tỉa cả tháng trời.
"Lớp trầm khá mỏng, các đường dẫn dầu li ti như mạch máu vậy, đòi hỏi người thợ phải luôn tập trung cao độ mới có thể cho ra miếng trầm nguyên vẹn, không bị hao hụt. Giá mỗi ký trầm tới vài chục triệu đồng, sơ sẩy tí là mất tiền như chơi", nghệ nhân cho biết.
Nhiều gốc trầm qua bàn tay điêu luyện, tỉ mỉ của thợ lành nghề đã trở thành những sản phẩm đẹp mắt, có giá trị cao
Không chỉ tạo trầm nhân tạo, những người thợ ở làng Tiên Mỹ còn là chuyên gia “săn” trầm tự nhiên. Mỗi khi nghe ở đâu có cây dó bầu lâu năm, họ lập tức tìm đến.
Ông Võ Kim Chung - Chủ tịch xã Tiên Mỹ cho biết, nghề chế tác sản phẩm trầm cảnh đang tạo việc làm cho hơn 500 người, chiếm khoảng 1/4 lao động ở địa phương. Nhờ có trầm hương mà nhiều người dân tại đây đã đổi đời, phất lên thành đại gia, góp phần thay đổi diện mạo của làng quê.
Nguồn: Vietnamnet
>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9