(HTV) - Trước yêu cầu ngày càng cao về tiêu chuẩn xanh từ các thị trường xuất khẩu lớn như Mỹ và châu Âu, doanh nghiệp Việt Nam buộc phải thay đổi để đáp ứng, nếu không sẽ đối mặt với nguy cơ hàng hóa bị trả về và mất thị trường.
Tuy nhiên, ở thị trường nội địa, chuyển đổi xanh lại thiếu sự đồng bộ. Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) chỉ dừng lại ở nhận thức, chứ chưa thực sự hành động do những rào cản về tài chính và kỹ thuật. Chiếm đến 90% tổng số doanh nghiệp trên cả nước, sự lệch pha này nếu cứ tiếp diễn, sẽ khó đạt được mục tiêu tăng trưởng xanh, nhất là trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều biến động như hiện nay.
Tình trạng thừa cung, siết cầu khiến giá gạo xuất khẩu của Việt Nam giảm sâu, dưới 400 USD/tấn, thấp nhất trong nhóm 4 nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới.
Đối mặt thách thức, các doanh nghiệp lại tìm ra cơ hội ở thị trường nội địa. Hiện dòng lúa hữu cơ ST25 đã giảm giá từ 12.000 đồng/kg xuống còn 9.000 đồng/kg, rất phù hợp để các doanh nghiệp cân nhắc đưa vào bếp ăn trong nhà máy. Đây cũng là cách để chuyển đổi xanh, thay vì chỉ tập trung vào quá trình sản xuất.

Giá lúa gạo giảm, xuất khẩu gặp thách thức, các doanh nghiệp tìm cơ hội ở thị trường nội địa
"Những thực phẩm cho công nhân mà mình dùng những vùng nguyên liệu chuyển đổi xanh thì cũng góp phần chuyển đổi xanh cho cả Việt Nam. Và chắc chắn là sản phẩm đó với quy trình 1 triệu ha lúa thì sẽ là một sản phẩm sạch, giá cả đi tới nhà máy đó chắc chắn là một cái giá rất tốt, nguồn gốc rất rõ ràng. Đồng lúa đó hưởng được tín chỉ carbon thì cũng có sự chia sẻ ngược lại cho nhà máy.” - Ông Nguyễn Thái Việt Huy - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư SATY Holding chia sẻ.
Tại Tọa đàm "Chuyển đổi xanh: Từ áp lực đến cơ hội kinh doanh" do Báo Người Lao động tổ chức sáng 19/2, các chuyên gia cho biết có đến 65% doanh nghiệp SME Việt Nam gặp khó khăn về tài chính trong chuyển đổi xanh, riêng tại TP.HCM, con số này lên đến 71%. Về nguồn nhân lực, hiện Thành phố chỉ có 12% doanh nghiệp có lực lượng nhân sự phục vụ cho chuyển đổi xanh. Bên cạnh đó là rào cản về chuyển đổi công nghệ, vì phải tạm ngừng sản xuất và bỏ ra một nguồn vốn rất lớn. Tuy nhiên, nếu không sớm chuyển đổi dần, gánh nặng sắp tới còn lớn hơn.

TP.HCM sắp có Hội Doanh nghiệp xanh để lan tỏa các giá trị xanh
Ông Đinh Hồng Kỳ - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM khẳng định: “Nếu như các yếu tố liên quan đến xanh, các yếu tố giảm thiểu carbon, yếu tố về kiểm kê khí nhà kính mà chúng ta không đưa nó trở thành các tiêu chí hết sức quan trọng, thì trong tương lai chúng ta sẽ phải bỏ ra một lượng tiền hết sức khổng lồ. Theo thống kê của các đô thị lớn thì con số đấy không dưới 50% chi phí xây dựng một công trình mới phải bỏ ra để cải tạo một công trình cũ trở thành một công trình xanh. Những thí dụ như vậy để chúng ta thấy rằng cần phải áp dụng ngay các tiêu chí xanh.”

Tọa đàm Chuyển đổi xanh: Từ áp lực đến cơ hội kinh doanh
Ông Lim Dyi Chang - Giám đốc Khối khách hàng Doanh nghiệp Ngân hàng UOB Việt Nam cho rằng: “Các doanh nghiệp nội địa thì nhận thức và hiểu biết về các tiêu chuẩn xanh vẫn còn hạn chế. Và đây là nhóm mà cần Chính phủ phải tăng cường thúc đẩy việc chuyển đổi xanh, đưa ra những hướng dẫn cụ thể hơn, có những chế tài cho các đơn vị không tuân thủ. Đặc biệt là các quy định này cần đi sâu hơn vào phân khúc SME. SME vẫn là xương sống của nền kinh tế, nên tôi cho rằng họ cần phải tích cực tham gia vào công cuộc chuyển đổi xanh và đây là nơi mà Chính phủ cần làm nhiều việc hơn để giúp đỡ họ.”
Mỗi năm, có gần 100 doanh nghiệp được trao danh hiệu Doanh nghiệp xanh TP.HCM. Tuy nhiên, nếu so với tổng số hàng chục ngàn doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố thì con số này vẫn còn rất khiêm tốn. Với mục tiêu tất cả doanh nghiệp phải đạt tiêu chí xanh, Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM cho biết sắp tới sẽ thành lập Hội Doanh nghiệp xanh TP.HCM, để lan tỏa các giá trị xanh, truyền đạt kinh nghiệm cho các doanh nghiệp SME.
>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9