(HTV) - Việc Quốc hội chuẩn bị xem xét sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt nhằm nâng cao hiệu quả chính sách thuế đối với thuốc lá là vô cùng cần thiết.
Việt Nam hiện đang nằm trong nhóm 15 quốc gia có tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc lá cao nhất thế giới. Dù tỷ lệ hút thuốc lá chung tại Việt Nam có giảm nhưng chưa đạt mục tiêu do chính phủ đề ra. So với mức thuế tối thiểu là 75% do Tổ chức y tế thế giới khuyến nghị, thuế suất của mặt hàng này tại nước ta chỉ chiếm khoảng 36 - 38,8% giá bán lẻ, thấp nhất khu vực Đông Nam Á.
Kiểm soát chặt chẽ thị trường thuốc lá nhập lậu, trở thành yếu tố then chốt trong lộ trình tăng thuế và giảm nhu cầu tiêu dùng. Điều này đòi hỏi các lực lượng chức năng cần tăng cường và triển khai hiệu quả nhiều biện pháp mạnh mẽ nhằm ngăn chặn, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi buôn bán, vận chuyển thuốc lá lậu.


Kiểm soát chặt chẽ thị trường thuốc lá nhập lậu, trở thành yếu tố then chốt trong lộ trình tăng thuế và giảm nhu cầu tiêu dùng
Tăng thuế tiêu thụ đối với thuốc lá được xem là một chiến lược toàn diện để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, tăng cường trách nhiệm xã hội và hướng đến phát triển bền vững. Dù vậy, động thái này cần đi cùng với một cơ chế quản lý chặt chẽ hơn, bởi khi thị trường chính ngạch đắt đỏ, lựa chọn của người hút có thể không phải là giảm hút, ngừng hút, mà thay vào đó, họ càng có cớ để tìm đến những bao thuốc lậu - nơi mà thuế quan không phải là vấn đề.
Ông Nguyễn Phương Đông – Tổng Giám đốc Tổng Công ty Công nghiệp Sài Gòn TNHH MTV (CNS) cho biết, các doanh nghiệp trong ngành thuốc lá cần thực hiện các biện pháp như nộp quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá, cải tiến sản phẩm để giảm tác hại đối với sức khỏe người tiêu dùng, và tuân thủ các quy định về kiểm soát nồng độ nicotine, còn thuốc lá lậu thì không cần mà giá còn hấp dẫn hơn.
Nhiều biện pháp được đưa ra để ngăn chặn thuốc lá lậu tại Việt Nam
Mới đây, trong quá trình giải quyết thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu và bằng các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng Hải quan TP.HCM đã phát hiện, ngăn chặn một doanh nghiệp xuất khẩu buôn lậu hơn 253.000 bao thuốc lá. Tổng trị giá hàng hóa vi phạm xác định là gần 5,9 tỷ đồng. Rõ ràng, lợi nhuận lớn từ mặt hàng này luôn là cám dỗ khó chối từ. Kéo theo đó là nhiều thủ đoạn tinh vi, xuất hiện hình thức gian lận mới để né tránh các biện pháp phòng vệ thương mại và bảo hộ kinh tế, vận chuyển trái phép hàng hóa.
Ông Phạm Văn Hồng – Phó Đội trưởng Đội Kiểm soát Hải quan, Chi cục Hải quan Khu vực II cho biết, các đối tượng lợi dụng các luồng để buôn lậu, Chi cục Hải quan khu vực II phải tăng cường công tác kiểm soát, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nhằm đảm bảo môi trường thương mại công bằng, lành mạnh. Theo ông Nguyễn Quang Huy – Phó Chi Cục Trưởng Chi Cục Quản Lý Thị Trường TP.HCM, tăng thuế, tăng giá bán, có thể khiến nạn buôn lậu thuốc lá diễn biến phức tạp hơn, gây thất thu thuế và ảnh hưởng đến nỗ lực phòng chống tác hại thuốc lá.


Tăng thuế tiêu thụ đối với thuốc lá được xem là một chiến lược toàn diện để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, tăng cường trách nhiệm xã hội và hướng đến phát triển bền vững
Bên cạnh công tác kiểm tra, xử lý, các lực lượng chức năng còn chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường hoạt động tuyên truyền phổ biến pháp luật về kinh doanh thuốc lá, đặc biệt là các quy định về phòng, chống tác hại của thuốc lá; nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của tổ chức, cá nhân kinh doanh và người tiêu dùng, đặc biệt là giới học sinh, sinh viên.
>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9