Làm rõ tư cách tham gia tố tụng của Viện Kiểm sát khi khởi kiện vụ án dân sự công ích

KIM KHÁNH - TIẾN DŨNG // VĂN PHÒNG ĐẠI DIỆN HTV TẠI HÀ NỘI 30/5/2025, 09:48

(HTV) - Các đại biểu cho rằng cần làm rõ phạm vi đối tượng áp dụng, rà soát đối tượng người yếu thế, người dễ bị tổn thương ngoài 6 nhóm được nêu trong dự thảo, đảm bảo không bỏ sót.

Các đại biểu đề nghị mở rộng thêm số địa phương thí điểm có đặc điểm dân số đa dạng nhằm đảm bảo độ bao phủ để đề xuất chính sách tổng quát

Ngày 29/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc thí điểm Viện kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của các chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương hoặc bảo vệ lợi ích công. Đại biểu cơ bản tán thành với sự cần thiết ban hành Nghị quyết, tuy nhiên, đề nghị làm rõ phạm vi, đối tượng áp dụng và tư cách của Viện kiểm sát khi vừa khởi kiện vừa kiểm soát hoạt động tố tụng.

Theo các đại biểu, việc giao cho Viện kiểm sát nhân dân quyền chủ động khởi kiện trong những trường hợp cụ thể là bước đột phá của thể chế nhằm đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả bảo vệ pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân và lợi ích công cộng. 

Một trong những vấn đề đại biểu quan tâm là tư cách của Viện Kiểm sát khi khởi kiện vụ án dân sự công ích. Các đại biểu đề nghị dự thảo Nghị quyết cần làm rõ bởi trong trường hợp này, Viện kiểm sát vừa khởi kiện, vừa tham gia tranh tụng, vừa kiểm soát hoạt động tố tụng thì có xung đột vai trò hay không.

Đại biểu Trần Nhật Minh - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An

Đại biểu Trần Nhật Minh - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An cho biết: "Khi Viện Kiểm sát khởi kiện có nghĩa là tham gia trong vụ án dân sự với vai trò của nguyên đơn, tức là người tham gia tố tụng. Trong khi đó, theo khoản 2 Điều 21 Bộ luật Tố tụng dân sự hiện hành thì hầu hết các trường hợp nêu tại Điều 3 dự thảo Nghị quyết, Viện Kiểm sát vẫn phải tham gia phiên sơ thẩm để kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng dân sự. Như vậy, trong các trường hợp cụ thể này, cần xác định rõ Viện Kiểm sát đóng vai trò là người tiến hành tố tụng hay là người tham gia tố tụng, vì vấn đề này liên quan trực tiếp đến quá trình hỏi và tranh tụng tại phiên tòa".

Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung - Đoàn ĐBQH tỉnh Long An

Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung - Đoàn ĐBQH tỉnh Long An đề nghị bổ sung vào dự thảo Nghị quyết quy định "Viện Kiểm sát trong vụ án dân sự công ích là người khởi kiện, có quyền và nghĩa vụ như nguyên đơn theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự" đồng thời với những cơ chế khác về vai trò tham gia tố tụng của Viện Kiểm sát như trong dự thảo nghị quyết đã nêu. Đồng thời đề nghị bổ sung trong các vụ án do Viện Kiểm sát khởi kiện thì viện kiểm sát cấp trên thực hiện chức năng kiểm sát hoạt động tố tụng. Về lâu dài, sau khi thực hiện Nghị quyết thí điểm này thì cũng cần hướng đến xác định xây dựng một cơ chế đặc biệt như mô hình của một số quốc gia, nơi công tố có quyền khởi kiện để bảo vệ lợi ích công, nhưng không đồng thời làm chức năng giám sát tố tụng.

Các đại biểu cũng đề nghị mở rộng thêm số địa phương thí điểm có đặc điểm dân số đa dạng nhằm đảm bảo độ bao phủ để đề xuất chính sách tổng quát.

>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9

Ý kiến của bạn: