(HTV) - Theo Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030" được Chính phủ phê duyệt, trong giai đoạn 2021 - 2025 sẽ hoàn thành khoảng 428.000 căn.
Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Xây dựng, đến nay cả nước mới có 499 dự án nhà ở xã hội được triển khai với quy mô hơn 411.000 căn. Trong đó mới có 71 dự án hoàn thành với quy mô gần 38.000 căn. Con số này cách mục tiêu 428.000 căn vào năm 2025 rất xa. Vì vậy rất cần một chính sách dài hơi để gỡ vướng cho các dự án nhà ở xã hội.
Cùng với mục tiêu chung của cả nước, TP.HCM đặt kế hoạch xây dựng 35.000 căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2021 - 2025. Tuy nhiên, sau hơn 3 năm, chỉ mới có một dự án nhà ở xã hội hoàn thành. 36 dự án còn lại vẫn còn đang dang dở thi công và pháp lý.
Thiếu hụt nhà ở xã hội TP.HCM do vướng mắc pháp lý
Ông Trần Đăng Toàn - Tổng Giám đốc Công ty miền Đông, Kim Oanh Group cũng cho rằng, hiện nay một dự án thương mại nhanh nhất phải 3 năm, chậm nhất là 5 năm 6 năm dài hơn tùy theo pháp lý dự án đó. Nhà ở xã hội nó còn dài hơn vì nó có khúc sau là khúc bán, xác định đối tượng. Ông Toàn kiến nghị, nếu được Chính phủ nghiên cứu, bộ ngành nghiên cứu, Bộ Xây dựng tham mưu thế nào để xây dựng một quy trình nhà ở xã hội song song. Tất nhiên các bước nó không thể nào tách rời được ví dụ quy trình giao đất như vậy mình sẽ song song, từng bước ghép lại thì nó sẽ rút ngắn được thời gian.
Phương án nhà ở xã hội cho thuê theo đánh giá sẽ có khả thi hơn và cần được xem xét triển khai
Với người có thu nhập thấp, sở hữu một căn nhà, dù là nhà ở xã hội cũng là điều mơ ước. Nhưng với phương án nhà ở xã hội cho thuê theo đánh giá sẽ có khả thi hơn và cần được xem xét triển khai. Ông Lê Hữu Nghĩa - Giám đốc Công ty Thương mại xây dựng Lê Thành cho rằng, đối với các dự án nhà ở xã hội thì nên triển khai dự án nhà ở xã hội cho thuê chứ không phải để bán. Nhưng nguồn lực tài chính của DN không đủ. Đối với phân khúc này mà vốn của Nhà nước thì nên tập trung toàn bộ cho quỹ nhà ở xã hội cho thuê. Và phải có ưu đãi riêng dành cho nhà ở xã hội cho thuê.
Tiến sĩ Huỳnh Phước Nghĩa - Trường Đại học Kinh tế TP.HCM nhấn mạnh, loại hình nhà ở xã hội cho thuê cũng rất quan trọng, nhưng hầu hết phát triển để bán dẫn tới nhiều việc. Mà cho thuê cũng vướng vì cơ chế chính sách chưa phù hợp. Do đó nên đa dạng loại hình lên, như cho thuê.
Về vấn đề này, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Xây dựng phối hợp Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu cơ chế huy động, sử dụng nguồn lực cho phát triển nhà ở xã hội một cách thống nhất, tập trung. Trong đó, Nhà nước đóng vai trò chủ đạo; cùng với đó là nguồn tiền đóng góp để phát triển nhà ở xã hội từ các chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại và nguồn xã hội khác, không đẩy gánh nặng cho các ngân hàng thương mại. Đồng thời cần có thêm các quy định mang tính dài hơi về quy hoạch, bố trí quỹ đất cho dự án nhà ở xã hội.
Từ nay đến năm 2025 dự kiến sẽ đầu tư xây dựng hoàn thành đưa vào sử dụng 13 dự án
Theo Tiến sĩ Huỳnh Phước Nghĩa - Trường Đại học Kinh tế TP.HCM, phải có nhiều bên tham gia nhà ở xã hội, như doanh nghiệp Nhà nước liên quan hay tổ chức hợp pháp thì việc đó mới tiến hành nhanh được. Hiện chúng ta hơi thiên về doanh nghiệp thương mại. Ngoài ra, cần có thể giải bằng bài toán quỹ phát triển nhà ở xã hội, ưu đãi của Chính phủ sâu hơn như quỹ tín thác phải phát triển nhanh để người mua mới thuận lợi sở hữu nhà.
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM, Nghị quyết 98 mới tháo gỡ vướng mắc về chấp nhận thủ tục đầu tư, nhưng chỉ riêng cho TP.HCM, còn các tỉnh khác thì vẫn khó khăn. Hiệp hội bất động sản TP.HCM đã đề nghị Bộ Kế hoạch đầu tư đưa vào dự thảo luật đấu thầu để sửa đổi nhằm chấp thuận chủ trương, nếu được ban hành thì sẽ gỡ khó bước đầu tiên về chấp thuận chủ trương đầu tư với dự án nhà ở xã hội trên cả nước.
Theo Sở xây dựng TP.HCM, với tình hình pháp lý và những vấn đề khác liên quan, từ nay đến năm 2025 dự kiến sẽ đầu tư xây dựng hoàn thành đưa vào sử dụng 13 dự án, với quy mô khoảng 12.000 căn nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân. Số dự án còn lại khó có thể hoàn thiện được mà chỉ dừng lại ở bước hoàn chỉnh pháp lý.
>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9