(HTV) - Phân loại rác tại nguồn đã bắt buộc từ 2025, nhưng TP.HCM còn nhiều thách thức. Tỷ lệ phân loại dưới 20%, trong khi rác thải mỗi ngày gần 10.000 tấn, 60% có thể tái chế. Cần giải pháp nâng cao hiệu quả phân loại, tái chế.
Chung tay phân loại, dựng xây TP.HCM xanh
Nỗ lực từ cộng đồng, doanh nghiệp và chính quyền
Trước thực trạng đó, nhiều mô hình sáng tạo đang được cộng đồng, doanh nghiệp và chính quyền nỗ lực triển khai. Những sáng kiến này không chỉ góp phần giảm áp lực cho môi trường mà còn mở ra kỳ vọng hình thành văn hóa phân loại rác tại nguồn – bước đầu tiên trong tiến trình xây dựng nền kinh tế tuần hoàn bền vững.
Từ ứng dụng trí tuệ nhân tạo (A.I.), robot phân loại rác, đến các mô hình giáo dục xanh, nhiều sáng kiến được hình thành từ các trường đại học không chỉ nâng cao hiệu quả thu gom rác mà còn giúp sinh viên tiếp cận kiến thức, thay đổi hành vi ngay trong giảng đường.
Phân loại hôm nay, bền vững ngày mai
Vai trò của các trường đại học trong việc thúc đẩy phân loại rác
Thạc sĩ Lê Thị Hạnh Anh - Phó Trưởng Ban Truyền thông và Phát triển Đối tác, Quản lý Dự án "Green Campus", Trường Đại học Kinh tế TP.HCM, chia sẻ: "Chúng tôi ứng dụng công nghệ A.I., sáng tạo ra robot phân loại rác, để hoạt động này tiếp cận nhiều hơn với sinh viên từ đó đưa việc phân loại rác đạt hiệu quả tốt nhất. Đây không chỉ là phong trào mà là hoạt động bền vững mà nhà trường hướng đến và nằm trong chương trình học của nhà trường." Điều này cho thấy các trường đại học đang đi đầu trong việc tích hợp kiến thức và công nghệ vào thực tiễn, tạo ra một thế hệ sinh viên ý thức hơn về môi trường.
Từ thói quen nhỏ, tạo thay đổi lớn
Thách thức và cơ hội từ doanh nghiệp
Ngoài trường học, nhiều doanh nghiệp cũng tiên phong đưa công nghệ phân loại rác vào thực tiễn. Đơn vị như Công ty Alta Plastics, Tập đoàn Alta, đã triển khai hơn 70 điểm tái chế rác tự động tại các trường học và trung tâm thương mại trên địa bàn TP.HCM. Tuy nhiên, hiệu quả mang lại chưa cao khi chỉ có sự chủ động đơn lẻ từ phía nhà sáng chế.
Bà Đinh Thị Tuyết Trinh từ Công ty Alta Plastics, Tập đoàn Alta, bày tỏ: "Sau 2 năm triển khai thì cũng có nhiều trường Đại học biết đến và mong muốn triển khai chương trình tại nhà trường nhưng chúng tôi cũng đang vướng mắc nhiều vấn đề về cơ sở vật chất, cơ chế tài chính nên rất hy vọng các hiệp hội sẽ là cầu nối để các doanh nghiệp xanh được đồng hành trong tiến trình bảo vệ môi trường, nhất là phát triển tại các trường Đại học". Rõ ràng, việc kết nối và hỗ trợ về cơ chế, tài chính là yếu tố then chốt để nhân rộng các mô hình hiệu quả.
Hướng tới sự đồng bộ và liên kết
Cùng hành động vì một thành phố xanh
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Hùng Anh - Phó Chủ tịch, Trưởng Văn phòng Đại diện Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam tại TP.HCM, nhấn mạnh: "Chúng ta chưa khai thác hết tiềm năng phát triển công nghệ, sáng kiến phân loại và tái chế rác tại các trường đại học. Do đó, cần có cơ chế, chính sách hỗ trợ để các doanh nghiệp hay các trường Đại học có thể phát huy thế mạnh, truyền thông các sáng kiến chất lượng rộng rãi để áp dụng vào thực tế".
Nỗ lực của người tham gia sẽ dễ bị bào mòn và các mô hình sẽ lãng phí nếu không có sự đồng bộ, liên kết chặt chẽ giữa người dân – doanh nghiệp – chính quyền. Dù còn loay hoay với nhiều rào cản về pháp lý, nguồn lực hay tài chính, những sáng kiến phân loại và tái chế rác đang mở ra hy vọng về một thế hệ dám thay đổi, dám hành động, vì lợi ích cộng đồng. Những mô hình hôm nay nếu được định hình và nuôi dưỡng đúng cách có thể trở thành giải pháp dài hạn cho tương lai bền vững của thành phố.
>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9