Do xu hướng "trẻ hóa", nên tuyến nhân vật chính, thứ chính trong hầu hết phim truyền hình đều ở tuổi 20 và đương nhiên phải chọn diễn viên có độ tuổi phù hợp. Bởi vậy, nhiều nữ diễn viên chưa đến tuổi trung niên đã đóng vai mẹ.
Trịnh Kim Chi (phải) vai mẹ trong phim Khúc tương tư
Đóng vai già, được làm mẹ trên phim khi còn trẻ phải nhắc đến NSƯT Trịnh Kim Chi. Khi mới 29 tuổi, chị đã vào vai bà mẹ trong phim Blouse trắng. Sau đó dù chỉ mới ngoài 30 nhưng Trịnh Kim Chi tiếp tục đảm nhận vai bà mẹ, bà vú trong các phim: Tình yêu pha lê, Hồn đá, Khúc tương tư… Diễn viên Hoàng Trinh khi ở tuổi ngoài 30 cũng đã “chuyên trị” vai mẹ trong các phim: Cỏ đuôi gà, Gia tài bác sĩ, Nhà không có mẹ chồng. Hoài An từ chục năm nay, ở độ tuổi ngoài 30 - 40 đã liên tục đóng vai “mẹ đẹp” trong các phim: Gọi giấc mơ về, Hai mảnh đời, Tường vy cánh mỏng, Ngã rẽ cuộc đời, Dưới cờ đại nghĩa, Câu chuyện pháp đình, Người chồng điên, Hoa cúc vàng trong bão...
NSƯT Mỹ Duyên đóng vai mẹ khi vừa tròn 40 tuổi trong phim Ánh sáng thiên đường, Kẻ gây hấn. Hạnh Thúy năm nay mới 43 tuổi nhưng từ nhiều năm trước đã chuyên trị vai mẹ hay vai già. Ôn Bích Hằng cũng đóng vai mẹ từ khi vừa bước qua tuổi 40 trong các phim truyền hình Biệt thự Pensée, Đường chân trời. Những diễn viên từng sớm được đóng vai mẹ khác còn có Trần Thiên Hương, Ngân Quỳnh, NSƯT Kim Xuân, Thanh Thủy, Lam Tuyền, Kiều Trinh, Tuyết Thu, Đặng Thụy Mỹ Uyên, Huỳnh Trang Nhi, Khánh Huyền, Đào Vân Anh, Hương Giang…
Ôn Bích Hằng (phải) vai mẹ trong phim Đường chân trời
Có một thực tế là khá nhiều nữ diễn viên ở độ tuổi ngoài 30 - 40 hiện nay còn say nghề, vẫn giữ được vóc dáng, nhan sắc và sự trẻ trung. Tuy nhiên, nhân vật chính, thứ chính trong hầu hết các bộ phim đều ở lứa tuổi 20. Thế nên các đạo diễn phải chọn diễn viên có độ tuổi phù hợp. Tâm lý "trẻ hóa" còn ở chỗ các đạo diễn rất tích cực đi tìm các gương mặt mới, để mang lại “làn gió” tươi trẻ cho phim truyền hình Việt và đỡ gây sự nhàm chán nơi khán giả bởi sự xuất hiện liên tục của các gương mặt diễn viên quá quen thuộc.
Mặt khác, mặt bằng phim truyền hình luôn ít ỏi kịch bản có câu chuyện và nhân vật chính dành cho các nữ diễn viên tuổi 30 - 40 đang chín về nghề. Vì vậy, để tiếp tục làm nghề thì họ phải gia nhập đội ngũ diễn viên dàn bao, đóng vai thứ, phụ hay vai phụ huynh của những diễn viên thậm chí chỉ nhỏ hơn dăm tuổi. Chuyện khan hiếm diễn viên trung niên còn giữ được nhan sắc và đam mê với nghề, phù hợp với độ tuổi thật để làm mẹ trên màn ảnh, cũng khiến không ít nữ diễn viên ở tuổi 35 - 40 đã phải… già. Tất nhiên sau thời gian buộc phải “già sớm” thì hiện nay những nữ diễn viên như Ôn Bích Hằng, Trịnh Kim Chi, Hạnh Thúy, Thanh Thủy, Tuyết Thu… đã đủ độ tuổi thật (45 - 50) để vào vai mẹ mà không phải hóa trang kĩ.
Đào Vân Anh (phải) vai mẹ trong phim Chuyện của Ren
Diễn viên Hoài An từng kể rằng, khi được giao đóng vai mẹ trong phim truyền hình Ngã rẽ cuộc đời, chị mới 32 tuổi (năm 2006). Buồn thê thảm và phản đối quyết liệt, vì Hoài An chỉ hơn nữ diễn viên đóng vai con gái trên phim có vài tuổi, đóng mẹ con sao hợp. Nhưng vì thích phim này quá, và sau khi hóa trang chị đã đóng vai mẹ khá ổn. Rồi như cái duyên đã vận vào mình, Hoài An sau đó chấp nhận đóng khung vào những vai già trên màn ảnh.
“Không ai còn trẻ mà thích đóng những vai già, nhưng khi thấy vai của mình được khán giả đón nhận, đồng nghiệp đánh giá cao thì vô cùng hạnh phúc. Bạn bè đùa tôi rằng mới vào tuổi “băm” mà con cháu đầy đàn. Có đạo diễn còn mời tôi vào vai bà mẹ 80 tuổi. Tôi cho rằng nghệ thuật luôn đòi hỏi diễn viên phải biết hóa thân vào đủ loại, đủ kiểu nhân vật”. Trên thực tế, Hoài An từng đóng nhiều vai trẻ, nhưng không mấy gây ấn tượng. Sau khi làm mẹ trong Ngã rẽ cuộc đời, Gọi giấc mơ về chị đã được khán giả biết đến và còn nhận được giải thưởng về diễn xuất của HTV Awards nhờ vai già, vai mẹ.
Hoài An vai mẹ trong phim Người chồng điên
Ở một số bộ phim truyền hình, câu chuyện dành cho nhân vật chính kéo dài từ tuổi trẻ đến khi xế chiều. Bởi vậy rất cần nữ diễn viên có khả năng đóng vai xuyên suốt, nghĩa là vừa trẻ vừa già. Gần đây, Nhật Kim Anh đã có dịp thử sức với dạng vai này. Ở tuổi 34, cô phải “cưa sừng làm nghé” để đóng vai nhân vật hồi 18 - 20 tuổi hồn nhiên, ngây thơ rồi sau đó là vai già - mẹ của những chàng trai, cô gái ở tuổi 18 đến 20 do các diễn viên như Oanh Kiều (30 tuổi), Lâm Minh Thắng (38 tuổi) cũng “cưa sừng” đảm nhận.
Mặc dù phần tạo hình có gây chút tranh cãi nhưng nhiều hơn là ý kiến khen ngợi về diễn xuất tròn vai của Nhật Kim Anh. Chênh lệch tuổi tác ở bên ngoài không nhiều, nhưng diễn xuất của Nhật Kim Anh và các diễn viên đóng vai “con” khá ăn ý và phù hợp với yêu cầu của kịch bản. Sau đó, nữ diễn viên này tiếp tục được giao đóng vai mẹ trong một bộ phim truyền hình dài tập khác.
Hoàng Trinh (trái) vai mẹ trong phim Nhà không có mẹ chồng
Đối với các diễn viên còn xuân sắc mà đã đóng vai già, vai mẹ rất cần sự hỗ trợ của hóa trang từ đắp mặt nạ, biến hóa làn da đến mái tóc, rồi cả trang phục. Nhờ sự tiến bộ của công nghệ và tay nghề ngày càng được nâng cao của các nhân viên trang điểm trong đoàn làm phim, hiện nay hóa trang để cho người trẻ có thể “già” như thật cũng dễ dàng hơn. Song quan trọng hơn cả là thần thái và diễn xuất của diễn viên phải làm sao để khán giả tin rằng, họ là nhân vật trên phim, đồng thời quên đi tuổi thật của diễn viên ngoài đời.
Diễn viên Hoài An kể, nhiều khán giả gặp chị ngoài đời đã phải ngạc nhiên. Bởi người họ gặp là một Hoài An trẻ trung, sôi nổi. Chị cứ nhớ mãi lời một khán giả khi gặp chị ngoài đường: “Trời ơi, Hoài An chuyên đóng vai mẹ già đây sao?”.
Đan Khanh