“Hoa hậu nhí Ánh dương”: Khi đường đi quan trọng hơn đích đến

Một bộ phim hài nhưng kết thúc bi, một bộ phim cho thiếu nhi nhưng lại chứa đựng nhiều triết lý cho người lớn... Không phải tự nhiên mà “Hoa hậu nhí Ánh dương” (Little Miss Sunshine) lại thu về được doanh thu khủng cùng hàng loạt giải thưởng danh giá.

 “Hoa hậu nhí Ánh dương” là một bộ phim kinh phí thấp nhưng lại hái được nhiều loạt giải thưởng danh giá

Hoa hậu nhí Ánh dương (Little Miss Sunshine) mở màn bằng hình ảnh một đôi mắt xanh sâu thẳm, ngây thơ của cô bé con 7 tuổi giấu sau cặp kính cận đang nhìn chăm chú về phía trước. Đôi mắt ấy không nhìn vào chúng ta, những khán giả - mà là vào một cuộc thi sắc đẹp trên truyền hình, ở thời điểm tân Hoa hậu được công bố. Cô bé Oliver đang nghiên cứu khoảnh khắc này đầy chăm chú bằng cách tua đi tua lại thời điểm đó. Như vậy, ngay từ đoạn mở đầu, Hoa hậu nhí Ánh dương đã hé lộ cho những khán giả tinh ý biết về một phần nội dung phim - những giấc mơ và ảo tưởng của con người.

Mở đầu phim là khung cảnh cô bé Oliver mơ mộng khi theo dõi cuộc thi sắc đẹp trên sóng truyền hình

Hoa hậu nhí Ánh dương là một bộ phim hài hành trình, một bộ phim dành cho gia đình có phần hơi... lập dị, lập dị trong cách thể hiện và trong bản thân những thành viên của gia đình đó. Họ là tập hợp những con người kỳ quặc và lạc điệu sống giữa thế giới này: một ông bố bị ám ảnh bởi chiến thắng; một ông bác đồng tính từng tự tử không thành; một ông ngoại "dân chơi" bị đuổi khỏi nhà dưỡng lão vì hít heroin, một gã anh trai vì một lời thề mà không nói chuyện suốt 9 tháng và tuyên bố ghét tất cả mọi người; một cô bé 7 tuổi ước mơ được thi hoa hậu và cuối cùng là một bà mẹ luôn kiệt sức vì những nỗ lực hàn gắn những thành viên trong gia đình lại với nhau.

Sáu con người lạc điệu này một ngày buộc phải trở nên gắn kết trong cuộc hành trình 700 dặm trên chiếc xe buýt cà tàng từ Albuquerque, New Mexico đến Redondo Beach, California để cô bé Olive tham gia cuộc thi hoa hậu nhí Little Miss Sunshine. Chuyến đi bão táp này khiến cả gia đình lâm vào hàng loạt tình huống rắc rối dở khóc dở cười, nhưng cũng là chuyến đi giúp họ thay đổi cả trong cách nhìn lẫn quan điểm về cuộc sống.

Cuộc hành trình cùng nhau đưa Oliver đi thi hoa hậu nhí đã giúp gia đình nhà Hoover gắn kết lại với nhau

Nhìn toàn cảnh, cuộc hành trình của gia đình Hoover không mới, nhưng Hoa hậu nhí Ánh dương không phải là một bộ phim toàn cảnh, nó là một bộ phim của các chi tiết, khi mà mỗi một tình huống cũng đều bật lên một ý nghĩa riêng, có khi hài hước, dí dỏm, có khi châm biếm nhẹ nhàng, có khi lại đầy sâu cay, sắc sảo. Cuộc hành trình đơn giản của gia đình sáu người đã phơi bày cho khán giả thấy cả một thế giới rộng lớn và hỗn loạn, nơi các giá trị có thể bị đảo lộn, mâu thuẫn không ngừng phát sinh, quan điểm và quy tắc có thể bị thay đổi hoặc phá bỏ. 

Hoa hậu nhí Ánh dương là minh chứng tuyệt vời cho thành công của sức nặng diễn xuất, của cử chỉ, hành động có thể vượt qua mọi lời thoại học thuộc lòng trôi chảy. Khán giả có thể tìm thấy điều này qua nhân vật cậu anh Dwayne của Paul Dano. Paul không nói trong hơn nửa thời lượng phim nhưng người xem có thể nhìn thấy sự chán nản, mệt mỏi và bất cần của cậu bé tuổi teen trong thái độ lạnh tanh trên gương mặt nhợt nhạt bị che khuất bởi mái tóc dày, hay cái nghiêng đầu lặng thinh trên băng ghế xe buýt. 

Nhân vật người anh của Paul Dano được khen ngợi về khả năng diễn xuất bằng ánh mắt

Nhân vật ông bố Richard của Greg Kinnear thì nói rất nhiều ở phần đầu phim, nhưng khoảnh khắc đáng giá nhất lại chính là thái độ của ông trong đoạn cuối phim, khi gương mặt bối rối cố tìm ra một phản ứng thích hợp cho phần thi tài năng của các cô bé "hoa hậu". Ông bác Frank của Steve Carell thì đa phần im lặng và thể hiện mọi cảm xúc qua cơ mặt, khuôn miệng, cử động mắt... Carell không cần nói nhiều bởi dường như ông càng im lặng bao nhiêu thì lại càng... hài hước bấy nhiêu.

Quay lại với câu chuyện về giấc mơ và những ảo tưởng đã được nhắc đến ở phần mở đầu thông qua ánh mắt của cô bé Oliver. Trong đoạn kết phim, người xem có thể gặp lại bức thông điệp này khi chiếc xe buýt chở sáu người nhà Hoover tưởng đã đi tới đích là khách sạn tổ chức cuộc thi hoa hậu, ngỡ như đã có thể chạm vào mà lại hóa rất xa, tưởng bắt được đến nơi cuối cùng lại để vụt mất. Nó giống như một ẩn dụ về giấc mơ và những ảo tưởng mà chúng ta theo đuổi. 

Cũng bởi là giấc mơ và ảo tưởng, cho nên Hoa hậu nhí Ánh dương không sử dụng một đoạn kết "viên mãn" thường thấy trong các bộ phim hài hước dành cho gia đình, nó kết thúc theo đúng cách thức vẫn diễn ra trong cuộc đời chúng ta. Đó là một hành trình có thể không kết thúc như mong đợi, nhưng khi đi tới điểm cuối, bạn chợt nhận ra rằng kết quả hóa ra không quan trọng bằng những thứ bạn thấy và học được ở trên đường. 

Bộ phim gửi gắm một thông điệp: đôi khi hạnh phúc không nằm ở kết quả, mà ở hành trình chúng ta đi

Tại Oscar 2007, Hoa hậu nhí Ánh dương đã có tên trong bốn đề cử: Phim hay nhất, Kịch bản gốc xuất sắc nhất, Nam - Nữ phụ xuất sắc nhất. Kết quả, phim giành hai giải Oscar cho kịch bản gốc (Michael Arndt) và vai nam phụ (Alan Arkin - thủ vai người ông "dân chơi" của cô bé Oliver). Đây cũng là hai hạng mục mà phim chiến thắng tại lễ trao giải BAFTA. Phim còn giành giải “Phim nước ngoài hay nhất” tại lễ trao giải César của Pháp và nhiều giải thưởng tại các liên hoan phim và giải thưởng điện ảnh khác. 

Là một bộ phim có kinh phí thấp, dàn diễn viên lại không có tiếng tăm, nhưng không phải ngẫu nhiên mà Hoa hậu nhí Ánh dương đoạt hai giải Oscar cho hạng mục “Kịch bản gốc tốt nhất” và “Diễn viên nam phụ xuất sắc nhất”, đồng thời lọt vào top 5 phim được đề cử cho hạng mục “Phim hay nhất”. Ngay sau khi công chiếu, bộ phim nhận được rất nhiều đánh giá tích cực từ phía các nhà phê bình và báo chí. 

Nhiều người cho rằng đây là bộ phim hài hước, cảm động, chứa đầy châm biếm sâu cay lại rất hấp dẫn lôi cuốn người xem. Bên cạnh đó, bộ phim đã thể hiện thành công tình cảm gia đình không gì thay thế được. Họ đã cùng chia sẻ những lúc khó khăn, đồng lòng bước qua chông gai và tràn ngập niềm tin vào nhau.

Bộ phim “Hoa hậu nhí Ánh dương” (Little Miss Sunshine) phát sóng vào lúc 12g25 ngày 5/8, 6g ngày 6/8 và 2g35 ngày 10/8 trên kênh HBO thuộc hệ thống HTVC. Mời bạn đọc đón xem và theo dõi.

Song Anh