Khi nhắc đến một trong những nhân vật bí ẩn của "Mãi mãi thanh xuân" tập 8, vừa phát sóng lúc 20g35 tối qua (28/8) trên kênh HTV7, là phải nhắc đến cô Đàng Thị Phan (73 tuổi), người dân tộc Chăm, tỉnh Ninh Thuận.
Qua đoạn video giới thiệu, tài năng của cô Phan được chương trình đưa ra trong số những gợi ý sau: Nghệ nhân origami, làm gấu bông từ len, làm đồ gốm, múa chăm và làm đồ chơi dân gian. Sau một hồi suy luận, cả hai Ban bình luận đều phán đoán rằng, cô Phan sẽ biểu diễn tiết mục múa Chăm trên sân khấu. Có lẽ vì bị ảnh hưởng bởi vẻ ngoài đậm chất Chăm và đôi bông tai cực kì ấn tượng mà dàn nghệ sĩ đã quyết định chọn đáp án này. Thế nhưng, tài năng thực sự của cô Phan lại là làm đồ gốm mới.
Xuất hiện trên khấu với đầy đủ đồ nghề làm gốm, cô Đàng Thị Phan khoe tay nghề điêu luyện của mình khi tạo ra một chiếc bình cắm hoa chỉ với đất sét và cát chưa đầy 10 phút. Được biết, hầu hết các nghệ nhân làm gốm thời nay đều có một bàn xoay là công cụ chính, để hỗ trợ người thợ gọt tỉa lại sản phẩm sao cho tròn trịa, mịn màng và đồng đều hơn. Nhưng cô Phan thì khác. Cái hay của nghề gốm thủ công luôn có một sức hút đặc biệt và không phải người thợ nào cũng đạt đến trình độ đó.
Cô Phan tỉ mỉ và nắn nót với công việc của mình, một tay đắp đất, một tay tạo hình, chân vừa di chuyển xung quanh chiếc bình. Có thể nói, nghề làm gốm thủ công này chuốt bằng tay, vẽ bằng tay, đòi hỏi nghệ nhân phải có nhiều kĩ thuật, cũng vì thế mà sản phẩm mang tính nghệ thuật cao. Trước khi vẽ hoa văn, cô Phan dùng một miếng vải đã thấm nước xoay quanh thành bình để tạo dáng cố định và độ bóng cho sản phẩm. Tiếp theo, cô bắt tay vào vẽ hoa văn, hoàn thành công đoạn cuối cùng của sản phẩm trước sự bất ngờ của các nghệ sĩ.
Cô Phan cho biết, cô bắt đầu làm gốm từ năm 18 tuổi, đến nay đã tròn 55 năm trong nghề. Tuy nghề làm gốm hiện nay đều có những khuôn mẫu có sẵn và được hỗ trợ từ máy móc kĩ thuật nhưng riêng gốm Bàu Trúc qua trăm năm vẫn giữ cách làm thủ công truyền thống này. Cô dùng chính đôi bàn tay điêu luyện của mình để chế tác ra những sản phẩm gốm tinh xảo và đầy tính nghệ thuật. Cô từng ra Hà Nội khôi phục 58 mẫu mã gốm đã bị thất truyền. Hơn nữa, cô Phan có khoảng thời gian hai tháng đặt chân đến Tokyo – Nhật Bản giao lưu văn hóa đồ gốm.
Những sản phẩm gốm truyền thống rất được người dân Nhật Bản yêu thích. Tuy làm thủ công nhưng những hoa văn, họa tiết đều rất tinh xảo và đẹp mắt. Từng chiếc bình gốm, bộ ấm chén, những con vật hay những bức phù điêu... đều láng mịn, tròn trịa, giống như chúng được tạo ra từ một bàn xoay tạo hình. Điều đó đủ nói lên kỹ thuật thủ công của những người thợ khéo léo như thế nào. Xem lại "Mãi mãi thanh xuân" tập 8 trong đoạn video dưới đây. Đón xem các tập tiếp theo của chương trình vào 20g35 thứ 4 hàng tuần trên kênh HTV7.
Thiên Bình