Từng nổi danh với phim truyền hình “Âm tính” (2010) thực hiện cho Hãng phim TFS, đạo diễn NSƯT Phương Điền đã tạo sự chú qua góc nhìn đầy tính nhân văn của anh đối với đề tài xã hội.
Sau một loạt những thành công trong nghề, đạo diễn Nguyễn Phương Điền đã vinh dự được đón nhận danh hiệu NSƯT năm 2019. Chương trình "Nghệ sĩ và sàn diễn" đã thực hiện một cuộc trò chuyện về nghề, nơi mà anh đã trải lòng với những trăn trở về đào tạo, sản xuất phim truyền hình
NSƯT Nguyễn Phương Điền đã tạo điểm nhấn qua việc phát hiện khả năng diễn xuất của hoa hậu Mai Phương Thúy trong phim Âm tính. Anh rất mát tay trong việc phát hiện những tài năng trẻ để đào tạo diễn xuất cho họ. Năm 2019, anh đã tạo dấu ấn đẹp với bộ phim dựa theo tác phẩm văn học “Tiếng sét trong mưa”, đưa khán giả đến từng ngóc ngách của thời phong kiến, Pháp thuộc đầy ấn tượng.
Đã từng sang Seoul, Hàn Quốc học tập, anh nhận xét trong một thập kỷ trở lại đây, những bộ phim truyền hình dài tập của Hàn Quốc đã thực sự tạo nên những bước ngoặt đáng nể cho nền văn hóa Hàn. Không ngoa khi nói rằng, chính những sản phẩm văn hóa này đã đưa văn hóa Hàn Quốc lan truyền với tốc độ chóng mặt và ảnh hưởng sâu rộng tới mọi ngõ ngách của đời sống xã hội tại nhiều nước.
“Không chỉ thế, những lĩnh vực giải trí khác như âm nhạc, điện ảnh cũng có những bước thành công và góp phần đưa thương hiệu Hàn Quốc đi xa. Trong bối cảnh đó, nhiều trường đại học tại Hàn Quốc đã đưa phim truyền hình thành một chuyên ngành dạy độc lập nhằm đào tạo những nhân tài phát triển thêm lĩnh vực nhiều tiềm năng này. Tôi được tham quan, học tập kinh nghiệm đạo diễn ngành phim truyền hình để nhận biết hiện nay ngành đào tạo làm phim Hàn Quốc đã trở thành xu hướng được nhiều du học sinh lựa chọn, trong đó có rất đông du học sinh Việt Nam” – NSƯT Nguyễn Phương Điền cho biết.
Trong gần 10 năm chỉ làm 4 bộ phim, nhưng Phương Điền đã đoạt nhiều giải thưởng: Giải bạc LHP truyền hình toàn quốc 2006 và Cánh diều bạc 2006 phim truyền hình ngắn tập với “Cải ơi”, và phim “Âm tính” đoạt giải vàng LHP truyền hình toàn quốc 2010. Những thành công đó đã để lại trong lòng đạo diễn NSƯT Nguyễn Phương Điền nhiều suy nghĩ. “Tôi phải nỗ lực nhiều hơn để xứng đáng với những gì mình đã được công nhận, nhất là không phụ lòng khán giả đã luôn dành cho phim của tôi” – NSƯT Nguyễn Phương Điền nói.
Đạo diễn - NSƯT Phương Điền
Hơn 20 năm trước, Phương Điền - chàng trai trẻ quê tận Tây Ninh nhưng sinh ra và lớn lên ở Sài Gòn hăng hái vào bộ đội. Xuất ngũ, anh học nghề may nhưng tình cờ được người quen giới thiệu lại nộp đơn thi vào trường Sân khấu - Điện ảnh khoa Diễn viên. Tốt nghiệp, chẳng tìm được việc làm, anh lại thi tiếp khoa Đạo diễn của trường. Bạn cùng lớp anh ngày đó giờ là những tên tuổi của làng giải trí Việt như: Vũ Ngọc Đãng, Nguyễn Quang Dũng, Quyền Linh, Hữu Nghĩa, Lê Bảo Trung, Võ Tấn Bình, Hồng Ngân… Tất cả đều là những tên tuổi quen thuộc với khán giả màn ảnh nhỏ HTV và những bộ phim chiếu rạp được công chúng yêu mến.
Ra trường lần 2 với 2 mảnh bằng, nhưng Phương Điền cũng trầy trật trên đường tìm việc. Anh đã từng là diễn viên đóng vai phụ. Vai Ba Hiền đạp xe ba gác trong phim “Cầu thang tối” tạo được sự chú ý của khán giả nhưng ít ai biết anh nhận được vai đó là nhờ người khác được chọn mà không thể tham gia.
Anh còn nhớ đến khoảng thời gia công tác trợ lý đạo diễn rồi phó đạo diễn các phim: Những nẻo đường phù sa, Tôi vào đời, Bình minh châu thổ… được khán giả đón nhận. Mãi đến năm 2002, khi bước vào tuổi 33, lần đầu tiên Phương Điền mới được làm đạo diễn nhưng phải làm chung với Đỗ Phú Hải và Lê Bảo Trung trong phim Lục Vân Tiên.
“Có một thời gian 4 năm thực hiện clip quảng cáo cho nhiều nhãn hiệu lớn, nỗi khát khao làm phim lại bùng lên trong tôi. Chưa bao giờ tôi nghĩ sẽ bỏ nghề đạo diễn trước những khó khăn. Và tôi lại lao tới để hoàn thành sứ mệnh mà mình đã đeo đuổi. Để có được phim hay nhờ vào kịch bản, việc chọn kịch bản và làm công tác biên kịch đối với tôi hết sức quan trọng. Do vậy, tôi dành thời gian để đầu tư phần kịch bản nhiều để khi bấm máy phim thật sự hoàn chỉnh” – NSƯT Phương Điền chia sẻ.
Nổi tiếng là người kỹ tính và khó tính khi lựa chọn diễn viên cho các dự án của mình, đạo diễn NSƯT Nguyễn Phương Điền cũng đã chia sẻ với chương trình “Nghệ sĩ và sàn diễn” tiêu chí để chọn các gương mặt trẻ, anh nói: “Khi bắt đầu dự án, trong đầu tôi đã nghĩ đến các diễn viên thành danh, có tên tuổi và lượng khán giả nhiều. Tuy nhiên, tôi vẫn muốn mở cuộc casting quy mô nhằm tìm gương mặt mới. Tôi cảm ơn HTV, nơi cho tôi nhiều bài học quý, cũng là nơi giới thiệu nhiều gương mặt diễn viên qua nhiều vở kịch, tiểu phẩm, các game show, các cuộc thi để từ đó tôi chọn họ vào vai diễn của phim. Tôi thích các diễn viên được chọn chưa có ai thành danh. Bên cạnh đó, tôi muốn đo sức hút và sự quan tâm của các bạn trẻ đối với các dự án của mình”.
Trả lời câu hỏi, anh nghĩ gì về những tín hiệu lạc quan của phim truyền hình Việt hôm nay?, đạo diễn NSƯT Nguyễn Phương Điền cho biết: “Quy luật thị trường khiến sản xuất không có lợi nhuận nên nhiều đơn vị cắt giảm. Về mặt nghề, tôi không gọi đó là co cụm mà thực chất là câu chuyện chất lượng. Có những hãng, vài năm gần đây làm không chất lượng phải đóng cửa, không được giao phim. Rồi đụng dịch bệnh Covid – 19 nên nhiều khả năng khó mà khôi phục trong năm nay. Nhưng tôi tin, các đơn vị sản xuất, đạo diễn, diễn viên uy tín sẽ vượt qua khó khăn này vì họ đã chuẩn bị dự án. Ngược lại, những người làm nghề ẩu, không chọn lựa đề tài kỹ lưỡng, làm ăn lôm côm đều phải nghỉ. Đó là quy luật tất yếu. Tôi cho rằng, niềm tin để biết khán giả không quay lưng với mình chính là đầu tư chất lượng ngay từ kịch bản. Những nhà sản xuất, đạo diễn, diễn viên chọn sản phẩm tốt, đề tài gần gũi với đời sống sẽ luôn được ủng hộ”.
Với tiêu chí chọn mặt gửi vàng khi dành cơ hội cho các bạn diễn viên trẻ, thực tế, đạo diễn - NSƯT Nguyễn Phương Điền đã từng thành công với những gương mặt trẻ như: Trương Mỹ Nhân (phim Người đàn bà trên mái nhà), Mai Phương Thúy (Âm tính)… Khi đặt người diễn viên vào đúng nhân vật, anh tin họ sẽ hoàn thành tốt. Và dĩ nhiên, khi chọn các bạn trẻ, anh luôn có dàn bao đủ tốt để các gương mặt đi trước chỉ bảo, dìu dắt họ. Đó chính là những nghệ sĩ, diễn viên đã trưởng thành nhờ vào quá trình gắn bó, rèn luyện nghề tại HTV.
Nhìn lại những gian nan trong lúc còn là sinh viên đến khi ra trường, anh đã chia sẻ về những đúc kết của một chặng đường làm nghệ thuật, anh cho biết bộ phim “Ma gánh hát” nói về những gian nan của người làm nghệ thuật, thông điệp của phim sẽ nói lên tình yêu dành cho sân khấu và ai đã theo nghệ thuật thì chưa bao giờ hối tiếc khi đã chọn nghề.
Hiện nay, có nhiều diễn viên muốn sớm thành công khi tham gia phim truyền hình và điện ảnh, anh khuyên họ bí quyết để làm nghề một cách tự tin, chính là nỗ lực không ngừng và tử tế với cách học tập. “Vì không học, không đúc kết thì sẽ bị đào thải ngay lập tức. Chẳng ai đi vào nghề mà cứ diễn theo bản năng, làm phim theo sở thích chủ quan của mình. Phẩm chất nào đáng quý cho một đạo diễn, diễn viên, biên kịch trong thời dốc sức làm phim Việt hôm nay chính là liên tục học tập”.
Bài và ảnh: Thanh Hiệp