Khắc phục tình trạng phân mảnh trong quy hoạch

Khi thực hiện việc sáp nhập tỉnh thành, giảm từ 63 xuống 34 tỉnh, tổ chức lại chính quyền theo mô hình 2 cấp, đó không chỉ là việc kẻ lại đường ranh hành chính, mà là cơ hội thiết kế lại không gian phát triển. Trong bối cảnh ấy, Quy hoạch tổng thể quốc gia không thể chỉ điều chỉnh cho khớp bản đồ mới, mà phải trả lời được câu hỏi: những cực tăng trưởng nào sẽ kéo cả nền kinh tế lên mức hai con số, và Luật Quy hoạch đặt nó vào vị trí nào trong cấu trúc quốc gia.

Ông Phạm Trọng Nhân - Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh nhận xét, việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia phải ăn khớp với mô hình 34 tỉnh, thành và 2 cấp chính quyền, nghĩa là các tỉnh mới sau sáp nhập phải được thiết kế lại cấu trúc đô thị - nông thôn - công nghiệp - dịch vụ dựa trên dữ liệu dân cư, năng suất, rủi ro khí hậu; không thể chỉ "ghép hai quy hoạch cũ lại với nhau" và xem như hoàn thành, như vùng TP. Hồ Chí Minh rất cần quy hoạch và một cơ chế cho 1 siêu đô thị động lực trung tâm. Quy hoạch tổng thể quốc gia không phải bản đồ địa lý, mà là bản đồ năng suất của quốc gia. Nếu không thay đổi cách nhìn này, việc nói về mục tiêu tăng trưởng hai con số và thoát bẫy thu nhập trung bình sẽ rất khó thuyết phục.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Cần Thơ phát biểu: "Bổ sung nội dung để bảo đảm thể chế, cơ chế điều phối và liên kết vùng, nhất là việc kết nối, liên kết giữa các vùng, tạo không gian để các địa phương trong vùng. Cùng với đó, bổ sung nội dung về tính kết nối của các vùng với các quốc gia có biên giới trên đất liền và trên biển với nước ta, các quốc gia trong khu vực và trên thế giới theo các hành lang kinh tế đã và đang hình thành".

Quan tâm đến quy định về hệ thống quy hoạch trong dự thảo Luật quy hoạch (sửa đổi), theo một số đại biểu, thực tiễn thời gian qua cho thấy việc tổ chức và triển khai quy hoạch ở một số ngành, lĩnh vực và một số địa phương vẫn còn tình trạng quản lý phân mảnh, thiếu sự liên thông và phối hợp thống nhất, dẫn đến chậm tiến độ phê duyệt dự án, gia tăng chi phí cho nhà đầu tư và làm giảm hiệu quả sử dụng nguồn lực xã hội. Hiện trong dự thảo luật vẫn còn đến 35 quy hoạch ngành, 14 quy hoạch chi tiết ngành. Đại biểu kiến nghị rà soát lại nội dung này.

Ông Nguyễn Tâm Hùng - Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh đề nghị Ban Soạn thảo cân nhắc bổ sung cơ chế bắt buộc cập nhật, chia sẻ, đồng bộ dữ liệu quy hoạch giữa các bộ ngành và chính quyền địa phương trên hệ thống số hóa thống nhất, đồng thời quy định rõ trách nhiệm giải trình khi tiến độ quy hoạch chậm hoặc không khớp nối giữa các ngành.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Xuân - Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh kiến nghị Ban Soạn thảo cần nghiên cứu mạnh dạn tích hợp các quy hoạch quan trọng của ngành vào quy hoạch quốc gia. Việc tích hợp sẽ làm rõ vai trò dẫn dắt của quy hoạch quốc gia, đồng thời các bộ, ngành và địa phương phải tham gia tích cực, sâu hơn, hiệu quả hơn vào quá trình lập quy hoạch quốc gia. Từ đó, nâng cao chất lượng và sự thống nhất của hệ thống luật quy hoạch. Đây là cách tiếp cận phù hợp với xu hướng của nhiều quốc gia đã chuyển sang mô hình quy hoạch tích hợp đa ngành.

Liên quan đến thực trạng quy hoạch kéo dài nhiều năm khi không có cơ quan ra quyết định cuối cùng, một số đại biểu kiến nghị quy định Thủ tướng ra quyết định cuối cùng đối với các mâu thuẫn lớn trong quy hoạch, đồng thời đặt thời hạn xử lý để tránh trì hoãn. Việc rút ngắn quy trình lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch, theo đại biểu là cần thiết nhằm tránh lỡ cơ hội đầu tư. Đồng thời cho rằng quy hoạch tỉnh cần trao quyền điều chỉnh mạnh hơn để tăng tính chủ động, bởi thực tế địa phương đang phải xin nhiều cấp khi điều chỉnh cục bộ, dù phạm vi nhỏ, gây chậm trễ và giảm tính cạnh tranh trong thu hút đầu tư.

>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9