Đại biểu Quốc hội đề nghị giảm "tiền kiểm", tăng "hậu kiểm" trong xây dựng

Đóng góp ý kiến vào dự án luật, các đại biểu quốc hội đề nghị bổ sung các cơ chế tăng cường "hậu kiểm" để phát hiện và xử lý kịp thời các sai phạm về xây dựng.

Thảo luận về dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), nhiều đại biểu ủng hộ việc cắt giảm thủ tục hành chính để thúc đẩy đầu tư - xây dựng thuận lợi hơn, nhưng cũng lưu ý cần đảm bảo kiểm soát an toàn, chất lượng, phòng cháy chữa cháy và xử lý vi phạm rõ ràng.

Về việc miễn giấy phép xây dựng đối với một số công trình, nhiều đại biểu cho rằng, thực tiễn nhiều năm qua đã cho thấy tình trạng xây dựng không phép, sai phép, lấn chiếm vỉa hè, đất công, xây dựng vượt tầng, thay đổi công năng còn diễn ra ở rất nhiều nơi. Đại biểu đề nghị cùng với việc giảm tiền kiểm thì cần phải tăng cường công tác hậu kiểm để kịp thời phát hiện và xử lý các sai phạm.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hải Phòng) đề nghị quy định rõ trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã, phường trong việc kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm xây dựng ngay từ giai đoạn đầu. Bà cũng cho rằng cần bổ sung chế tài xử lý trách nhiệm người đứng đầu nếu không phát hiện hoặc không xử lý kịp thời các sai phạm. Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị nghiên cứu bố trí lực lượng hỗ trợ quản lý xây dựng ở cấp cơ sở để khâu hậu kiểm thực sự kịp thời và hiệu quả, tránh tình trạng "mở cơ chế hậu kiểm nhưng lại không có đủ nguồn nhân lực" để thực hiện.

Đại biểu Trần Anh Tuấn (Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh) bày tỏ băn khoăn về quy định cấp phép cho công trình sửa chữa, cải tạo. Theo ông, trong khi công trình mới bắt buộc phải xin phép, thì việc yêu cầu tuân thủ quy định cấp phép đối với những phát sinh diện tích nhỏ khi sửa chữa, cải tạo sẽ kéo dài và mất rất nhiều thời gian. Ông đề nghị các văn bản quy định của Chính phủ cần làm rõ vấn đề này.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh) nhấn mạnh trách nhiệm quản lý của nhà nước phải bắt đầu ngay từ thời điểm người dân nộp hồ sơ đăng ký xây dựng. Theo ông, dù không cấp giấy phép xây dựng (tiền kiểm), cơ quan chức năng vẫn phải thẩm tra tính hợp lệ, hợp pháp của hồ sơ. Nếu hồ sơ đăng ký thể hiện rõ những vi phạm pháp luật xây dựng, sai quy chuẩn, có nguy cơ gây nguy hiểm hay ảnh hưởng môi trường, thì cần phải quản lý ngay. Đại biểu làm rõ, "hậu kiểm không có nghĩa là chúng ta lại không quản lý khi hồ sơ đọc vào đã thấy có những vi phạm và những bất hợp lý". Ông đề nghị trách nhiệm quản lý phải được thực hiện từ lúc đăng ký.

Giải trình làm rõ thêm một số nội dung đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh nhấn mạnh, cần thiết phải cải tổ mạnh mẽ thủ tục cấp phép xây dựng bằng cách bỏ đi sự "trùng lặp và cầu kỳ", đồng thời rút ngắn thời gian và chuyển sang cơ chế quản lý dựa trên cam kết của người dân và doanh nghiệp.

Về chất lượng công trình xây dựng, Bộ trưởng khẳng định, việc rút gọn quy trình thẩm định, đảm bảo tính chính xác của các bước thiết kế và khảo sát là chìa khóa để tăng hiệu quả đầu tư và đưa công trình vào sử dụng đúng với giá trị thiết kế ban đầu. Bộ trưởng đồng tình với đề xuất của đại biểu về việc tăng cường vai trò, tính trách nhiệm của đơn vị tư vấn thiết kế.

>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV