Tận dụng phòng chức năng
Phường An Phú được sắp xếp trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số của phường An Phú và khu phố Bình Phước A, Bình Phước B của phường Bình Chuẩn, có quy mô 162.930 nhân khẩu. Số học sinh đầu năm học 2025-2026 là 23.116 em (ước tăng 1.700 em), nhưng chỉ có 8 trường công lập (2 trường mầm non, 5 trường tiểu học và 1 trường THCS).
Ở bậc tiểu học, với 10.625 học sinh được bố trí 232 lớp/5 trường, nên khoảng 50% học sinh chỉ học 1 buổi/ngày. Ở bậc THCS, địa phương chỉ có duy nhất Trường THCS Nguyễn Văn Trỗi nhưng phải gánh 4.763 học sinh/103 lớp.
“Nhà trường kiến nghị với các cấp lãnh đạo sớm xây thêm trường để các em được đảm bảo học 2 buổi/ngày, nhưng không biết đến bao giờ mới có. Hiện tại, trường phải tận dụng hết các phòng bộ môn, thí nghiệm để ngăn vách tạo phòng học cho các em”, thầy Nguyễn Ngọc Hiếu, Phó Hiệu trưởng nhà trường, chia sẻ.
Tương tự, cô Nguyễn Thị Ngọc Thi, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học An Phú, cho biết: “Để đảm bảo chỗ học cho 3.367 học sinh, chúng tôi phải tận dụng gần hết các phòng chức năng tổ chức thành 71 lớp (50-52 học sinh/lớp). Không tổ chức được công tác bán trú, nhà trường phải liên kết với 6 cơ sở bán trú bên ngoài để tổ chức học bán trú và buổi 2, giáo viên chủ nhiệm được phân công dạy. Trong đó, buổi 2 dạy 3 tiết kỹ năng”.
Ở góc độ địa phương, Phó trưởng Phòng VH-XH, UBND phường An Phú Phạm Nguyễn Trường Lộc nêu thực tại: “Địa phương bất lực khi quỹ đất để xây trường không còn, trong khi các trường đang phải tận dụng tất cả phòng chức năng để làm phòng học. Thiết bị dạy học của nhiều trường bị hư hỏng, bàn ghế học sinh xuống cấp, còn thiếu, cần được trang bị, thay thế, bổ sung… Giải pháp được đưa ra là trường nào còn đất thì sẽ xây thêm phòng học, nhưng lại vướng quy định của Bộ GD-ĐT về quy định diện tích sàn/học sinh”.
Trong khi đó, thầy Nguyễn Văn Khánh, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Thái Hòa (phường Tân Khánh), cũng chia sẻ, trường đang quá tải khi quy mô vượt ngưỡng 95/45 phòng học/3.300 học sinh. Nhà trường phải tận dụng 5 phòng bộ môn cải tạo thành lớp học, dẫn tới không có phòng thí nghiệm cho học trò.
Theo số liệu của ngành giáo dục TPHCM, riêng khu vực II (Bình Dương cũ), năm học mới có trên 530.000 học sinh, tăng khoảng 27.000 em so với năm học trước - mức tăng được xem là cao nhất trong vòng 5 năm trở lại đây. Sau sắp xếp đơn vị hành chính, khu vực này còn 36 xã, phường, hàng chục trụ sở hành chính sẽ được chuyển đổi công năng để làm cơ sở giáo dục, y tế để tránh lãng phí; đồng thời đẩy nhanh tiến độ hoàn thành 27 công trình trường học cấp thiết được triển khai, tập trung ở các “điểm nóng” như các phường An Phú, Bình Chuẩn, Thuận Giao, Dĩ An… Tuy nhiên đến nay, đa số vẫn chỉ ở “trên giấy”.
Các dự án sẽ được TPHCM triển khai đến năm 2030 nhằm đạt 300 phòng học/10.000 dân
Trong đó, có 113 dự án đã thực hiện cải tạo, sửa chữa, xây mới; 56 dự án hiện đang vướng về công tác quy hoạch; 14 dự án vướng về giải phóng mặt bằng; 31 dự án vướng do nhiều nguyên nhân; 26 dự án chưa có chủ trương đầu tư thuận lợi về pháp lý để địa phương đề xuất đầu tư trong giai đoạn 2026-2030; 69 quỹ đất giáo dục trong các khu phát triển dân cư đã được thành phố chấp thuận giao cho doanh nghiệp làm chủ đầu tư nhưng chưa thực hiện.
Trường lớp bỏ hoang
Cuối tháng 8, chúng tôi đến khu đất trên địa bàn phường Bình Quới - nơi có ngôi trường THPT bỏ hoang gần 8 năm qua. Năm 2017, sau khi Trường THPT Thanh Đa được xây mới (tại số 186 Nguyễn Xí, phường Bình Thạnh) và di dời về cơ sở khang trang hơn, ngôi trường cũ trở thành “gánh nặng” của địa phương. Phía ngoài, từng mảng tường bong tróc, ổ khóa hoen gỉ, phía trong cây cỏ dại mọc um tùm...
Phường Bình Quới hiện có 11 khu phố/trên 36.000 nhân khẩu, nhưng tất cả trường học các cấp đều quá tải, nhiều trường xuống cấp, không đảm bảo cho việc dạy và học. Trong khi đó, Trường THPT Thanh Đa cũ có diện tích hơn 2.100m 2 đã có kế hoạch xây mới, nhưng chưa thực hiện được và đang đợi một số sở, ngành liên quan “giải cứu”.
“Hiện Phòng Kế hoạch hạ tầng đô thị của phường đang rà soát lại quy hoạch, sau đó phường đề xuất thành phố xây trường cấp học nào trên khu đất này để phù hợp với định hướng phát triển của địa phương trong thời gian tới”, ông Đặng Minh Nguyên, Chủ tịch UBND phường Bình Quới, cho biết.

Tại phường Bình Phú, Trường Tiểu học Trần Văn Kiểu được xây mới trên diện tích đất 6.500m 2 từ năm 2003, nhưng đến năm 2008 thì bị lún sụt nền, gây hư hỏng hệ kết cấu chịu lực, hệ bao che… và bỏ trống cho đến nay. 17 năm qua, địa phương đã có nhiều văn bản “kêu cứu” gửi thành phố, đồng thời đưa ra nhiều phương án cải tạo, sửa chữa… nhằm sớm đưa trường hoạt động trở lại nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả.
Bên cạnh một số trường, lớp bỏ hoang, thì đất công được quy hoạch xây dựng trường học… cũng bị “ngó lơ”. Đơn cử, trên địa bàn phường An Hội Tây (sáp nhập phường 12 và phường 14, quận Gò Vấp trước đây) có hơn 13.000 học sinh, nhưng chỉ có 7 trường công lập (2 trường mầm non, 3 trường tiểu học và 2 trường THCS).
“Địa phương có khu đất được quy hoạch xây trường từ năm 2010, gồm 1 trường tiểu học (0,6ha - tổng mức đầu tư 108 tỷ đồng) và 1 trường THCS (1ha - tổng mức đầu tư 185 tỷ đồng), đều là “đất sạch” do thành phố quản lý, không vướng bồi thường, giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất diễn ra chậm, phải lấy ý kiến nhiều sở, ngành… Chúng tôi hy vọng trong quý 4-2025 sẽ khởi công xây mới được 1 trường”, ông Nguyễn Chí Kiên, Phó Chủ tịch UBND phường An Hội Tây, nói.
Tại các phường Đông Hưng Thuận, Trung Mỹ Tây, Tân Thới Hiệp, An Lạc, Long Phước, Long Trường, Bình Dương, Phước Hòa; các xã Dầu Tiếng, Minh Thạnh…, đất công được quy hoạch xây trường lớp mới nhưng bị bỏ hoang cũng còn khá nhiều. Trong khi đó, nỗi lo thiếu trường, thiếu lớp vẫn thường trực mỗi đầu năm học mới.
TS NGUYỄN THỊ NHẬT HẰNG, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM:
Đưa vào sử dụng 1.287 phòng học mới từ nguồn vốn ngân sách
Dự kiến trong năm học 2025-2026, thành phố sẽ đưa vào sử dụng 1.287 phòng học mới từ nguồn vốn ngân sách. Ngoài ra, còn có khoảng 390 phòng học được đầu tư từ nguồn vốn xã hội hóa. Nếu tính chung toàn thành phố hiện là 277 phòng học/10.000 dân.
Trước năm học mới, thành phố đã chỉ đạo, yêu cầu các địa phương rà soát, tổng hợp, báo cáo số phòng học còn thiếu trên địa bàn sau khi sắp xếp đơn vị hành chính để đề xuất đưa vào chỉ tiêu thực hiện nghị quyết kinh tế - xã hội trong nhiệm kỳ 2025-2030 của thành phố và phường, xã, đặc khu.
Các sở, ban, ngành xây dựng kế hoạch điều chỉnh Đề án 4.500 phòng học, trong đó quy định cụ thể trách nhiệm của các đơn vị liên quan và chi tiết nhiệm vụ của địa phương, đặc khu trong công tác quy hoạch tại địa phương; đề xuất đưa ra khỏi đề án những công trình còn vướng về pháp lý, cần thời gian để giải quyết và bổ sung vào đề án những công trình mới phát sinh sau hợp nhất, trong đó ưu tiên các khu vực đang thiếu nhiều phòng học cho học sinh.
Ông HUỲNH CAO CƯỜNG, Bí thư Đảng ủy xã Vĩnh Lộc :
Mong người dân đồng thuận để sớm xây thêm trường
Xã Vĩnh Lộc hiện có 76 ấp với 42.379 hộ/167.521 nhân khẩu, trong khi chỉ có 10 trường công lập (3 trường mầm non, 5 trường tiểu học và 2 trường THCS). Do đó, nhu cầu trường lớp cho con em nhân dân trên địa bàn luôn cấp thiết trong thời gian qua.
Địa phương đang triển khai thực hiện 8 dự án xây dựng trường học mới từ nguồn ngân sách công, Trường Tiểu học Đồng Đen (tổng mức đầu tư 100 tỷ đồng) đáp ứng chỗ học cho 1.000 học sinh. Trong 7 dự án còn lại thì 2 dự án đã triển khai xây dựng, 4 dự án đang vướng công tác giải phóng mặt bằng. Đảng ủy xã đưa các dự án này vào chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã lần 1, nhiệm kỳ 2025-2030 để cả hệ thống chính trị quan tâm kiểm tra, giám sát.
Đồng thời, UBND xã tiếp tục phối hợp Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng và các lực lượng tiếp tục vận động người dân đồng thuận, sớm bàn giao mặt bằng để đẩy nhanh tiến độ các dự án trong thời gian tới.
Nguồn: Báo SGGP
Email:
Mã xác nhận: