Đầu bếp và nghệ nhân: Muôn nẻo đường đi trên hành trình ẩm thực

Lễ Vinh danh được tổ chức trong khuôn khổ Đề án “Phong tặng danh hiệu nghệ nhân văn hóa ẩm thực Việt Nam” đã được triển khai bài bản từ công tác xây dựng đề án, ban hành quy chế, tiếp nhận và hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ, thẩm định và chấm điểm, đánh giá nhiều vòng một cách khách quan, khoa học và minh bạch.

Nghệ nhân - Những "vàng mười" được chắt chiu qua thời gian

Vượt qua những quy trình xét duyệt khắt khe, 28 gương mặt tiêu biểu đến từ mọi miền đất nước đã chính thức được ghi danh. Trong đó, có 15 Nghệ nhân văn hóa ẩm thực Việt Nam, 6 Nghệ nhân tinh hoa, 1 Nghệ nhân Ưu tú và 5 Nghệ nhân ẩm thực quốc gia. Mỗi danh hiệu là một lời tri ân cho những năm tháng miệt mài bên gian bếp, chắt chiu từng hương vị quê hương để dâng đời.

Khi lửa bếp được trao truyền

Một điểm thú vị trong buổi lễ là việc có một cặp mẹ con đã cùng được trao tặng danh hiệu “Nghệ nhân ẩm thực quốc gia” là bà Hồ Đắc Thiếu Anh và con gái Nguyễn Hồ Tiếu Anh.

Nếu mẹ là cội nguồn, là người gieo mầm tình yêu với gian bếp Việt, thì con gái chính là sự nối dài của mạch nguồn di sản ấy. Chia sẻ về giây phút thiêng liêng này, nghệ nhân Nguyễn Hồ Tiếu Anh xúc động: “Hạnh phúc khi được nhận vinh danh, bởi được ghi nhận chặng đường dài tâm huyết phát triển món ăn Việt, là động lực để vững bước truyền nghề, truyền lửa cho thế hệ trẻ, gìn giữ món ngon hương vị quê nhà”.

Nhìn lại hành trình từ một người "đầu bếp tại gia" chuyên tâm vun vén bữa cơm gia đình đến khi trở thành một nghệ nhân, bà Tiếu Anh chiêm nghiệm rằng ẩm thực vốn muôn màu, nhưng cái gốc vẫn là sự đam mê và sáng tạo. Điều nhớ nhất trong hành trình phát triển ẩm thực, mỗi món ngon được đón nhận nồng nhiệt, bên cạnh đó khi chia sẻ những câu chuyện văn hóa làm cho món ăn hấp dẫn hơn, đó chính là kim chỉ nam nên dù vất vả cũng đều thật xứng đáng và luôn cảm thấy vui.

Với bà, việc hai mẹ con cùng đứng trên bục vinh danh là một điều tuyệt vời của số phận. Đó là sự "trao truyền" trọn vẹn nhất, khi người mẹ mỉm cười vì đã có truyền nhân vững bước, còn người con nhận lấy trọng trách lan tỏa giá trị Việt với tất cả sự tự hào.

Nghệ nhân và Đầu bếp: Khoảng lặng giữa kỹ thuật và tâm hồn

Khi đặt lên bàn cân so sánh giữa một "đầu bếp giỏi" và một "nghệ nhân", nghệ nhân Tiếu Anh đã có những chia sẻ đầy tinh tế. Theo bà, đầu bếp giỏi là những người bậc thầy về kỹ thuật, biết cách chiều chuộng khẩu vị thực khách bằng sự sáng tạo hiện đại trong những gian bếp chuyên nghiệp.

Thế nhưng, nghệ nhân lại mang một sứ mệnh khác - sứ mệnh của một "sứ giả văn hóa". “Nghệ nhân không chỉ nấu ngon mà còn là người bảo tồn hồn cốt dân tộc thông qua các món ăn truyền thống, những bí quyết gia truyền và cả những câu chuyện lịch sử. Nghệ nhân là người gìn giữ quá khứ cho tương lai”, bà Tiếu Anh khẳng định.

Buổi lễ vinh danh này, vì thế, mang ý nghĩa lớn lao trong công cuộc nâng tầm ẩm thực Việt. Nó khẳng định rằng mỗi món ăn Việt đều có chiều sâu văn hóa và cần được trân trọng như một tài sản quốc gia, nhất là trong nhịp sống hiện đại và trên con đường hội nhập quốc tế.

Danh hiệu "Nghệ nhân" không là trang sức

Khép lại buổi lễ, người ta vẫn thấy ở người nghệ nhân ấy một sự khiêm cung và trách nhiệm. Với Nguyễn Hồ Tiếu Anh, danh hiệu nghệ nhân sẽ chỉ là hình thức nếu người sở hữu nó không thực sự dấn thân.

“Danh hiệu cần đi kèm với trách nhiệm giữ đúng cái 'hồn' và chất lượng món ăn. Nghệ nhân phải sẵn sàng chia sẻ, lan tỏa và truyền nghề để giá trị ẩm thực Việt không bị mai một. Khi còn được xã hội ghi nhận qua những việc làm cụ thể, lúc đó danh hiệu mới thực sự sống”, bà Tiếu Anh tâm niệm.

Sự kiện vinh danh lần này đã khép lại, nhưng ngọn lửa từ những gian bếp của các nghệ nhân chắc chắn sẽ còn cháy mãi, ấm áp và nồng hậu như chính tấm lòng của những người con luôn hướng về nguồn cội.

>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9