Có thể nói, vị trí trung tâm của TP.HCM lâu nay là không thể phủ nhận. Đối với việc mang trên mình một danh xưng mới - Trung tâm Tài chính quốc tế - đồng nghĩa với việc nâng vị trí trung tâm của Thành phố lên một tầm cao mới, không chỉ mang tầm quốc gia, mà còn mang tầm khu vực và quốc tế.

Trước hết là từ thị trường tài chính truyền thống, dù đã đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế trong nhiều năm qua, nhưng cũng bộc lộ không ít bất cập. Việc minh bạch hóa thị trường sẽ tạo nền tảng vững chắc cho bước phát triển sắp tới.

Từ kỳ nghỉ lễ 2/9, giá bán vàng miếng SJC đã tăng hơn 4 triệu đồng/lượng, thử thách các ngưỡng lịch sử 134 - 135 triệu đồng/lượng.

Lâu nay, bình ổn giá vàng luôn là vấn đề rất được quan tâm. Do đó, năm 2024, Ngân hàng Nhà nước đã tăng cung vàng miếng cho người dân thông qua 4 ngân hàng quốc doanh. Tuy nhiên, từ đầu năm nay, Ngân hàng Nhà nước đã ngừng can thiệp bằng cách này. Giá vàng sau đó tiếp tục đi lên do nhu cầu vẫn tăng.

Để giải quyết vấn đề về lâu dài, Chính phủ vừa chính thức xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng.

Trước khi có thêm đơn vị sản xuất, hiện nguồn cung vàng miếng nhìn chung vẫn khan hiếm. Không còn nhiều điểm bán vàng miếng ở các ngân hàng, người mua vàng phải dồn về các điểm bán được cấp phép.

Giá vàng "đắt đỏ": Khó khăn của người dân và kỳ vọng vào chính sách mới

Theo quy định mới, để được cấp phép sản xuất vàng miếng, phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng đối với doanh nghiệp, và 50.000 tỷ đồng đối với ngân hàng. Các đơn vị này phải trong danh sách đang được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy phép kinh doanh mua, bán kim loại quý, không bị xử phạt hoặc đã khắc phục xong nếu vi phạm.

Đây sẽ là một bước tiến mới của thị trường vàng, tạo nền tảng minh bạch hóa thị trường tài chính. Đóng góp vào nền tảng này còn có thị trường chứng khoán, sau 25 năm phát triển đã trở thành kênh huy động vốn trung - dài hạn hiệu quả cho nền kinh tế.

Do đó, việc đưa vào hoạt động hệ thống công nghệ thông tin mới KRX cũng là một bước tiến mới về hạ tầng công nghệ thông tin cho chặng đường phát triển tiếp theo của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Nâng tầm thị trường tài chính ngoài việc làm mới cái cũ, làm hoàn thiện cái hiện hữu, còn phải đưa vào các yếu tố hoàn toàn mới. Và Trung tâm Tài chính quốc tế chính là môi trường lý tưởng để thử nghiệm cái mới. Theo kết luận vừa được UBND TP.HCM công bố, các đơn vị liên quan phải phối hợp chặt chẽ, sớm hoàn thiện báo cáo và đề xuất trình Thành phố, nhằm đảm bảo tiến độ để Trung tâm Tài chính có thể khởi động việc xây dựng từ đầu tháng 9 này. Dự kiến sơ bộ tổng vốn đầu tư khoảng 172.000 tỷ đồng.

Trung tâm Tài chính quốc tế tại TP.HCM được quy hoạch ở phường Sài Gòn, phường Bến Thành và khu đô thị Thủ Thiêm, với tổng diện tích 783 ha. Trong đó, diện tích mặt đất chiếm 719 ha, phần còn lại là mặt sông Sài Gòn rộng 64 ha. Giai đoạn đầu, khu lõi rộng 9,2 ha tại Thủ Thiêm sẽ được ưu tiên triển khai, là nơi đặt trụ sở các cơ quan quản lý, giám sát và tài phán chuyên trách lĩnh vực tài chính.

Kỳ vọng và chiến lược phát triển Trung tâm Tài chính TP.HCM

Việc xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế được tiến hành trong bối cảnh TP.HCM vừa hoàn thành việc hợp nhất với 2 tỉnh Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu. Trung tâm Tài chính quốc tế cũng là một trong 5 trụ cột phát triển TP.HCM mới, với định hướng quy hoạch 3 hành lang gồm Hành lang Bắc - Nam, Hành lang phía Đông, Hành lang Đông - Tây, nhằm tái kiến trúc không gian phát triển theo tư duy đa cực - tích hợp - siêu kết nối.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, các Trung tâm Tài chính quốc tế đóng vai trò như “trái tim” của nền kinh tế toàn cầu. Singapore và Hồng Kông (Trung Quốc) được xem là hai hình mẫu điển hình ở Châu Á, sánh ngang với các trung tâm lâu đời như New York, Luân Đôn hay Tokyo. Mỗi nơi đều có chiến lược phát triển riêng, mang lại những lợi thế cạnh tranh đặc biệt, đồng thời tạo ra nhiều giá trị cho cả doanh nghiệp và người dân trong nước.

Singapore được đánh giá là một trong những Trung tâm Tài chính năng động và ổn định nhất thế giới. Thành công của nước này đến từ chiến lược quản lý Nhà nước minh bạch, tầm nhìn dài hạn và khả năng thích ứng nhanh với xu thế mới.

Dưới sự quản lý thống nhất của Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS), hệ thống tài chính được giám sát chặt chẽ nhưng vẫn khuyến khích đổi mới, đặc biệt trong các lĩnh vực như fintech, thanh toán số, quản lý tài sản và tài chính xanh.

Chính sách thuế doanh nghiệp cạnh tranh (khoảng 17%), kết hợp với hàng loạt gói ưu đãi dành cho các ngành mũi nhọn, đã giúp Singapore trở thành điểm đến lý tưởng của nhiều tập đoàn đa quốc gia.

Đối với doanh nghiệp, điều này đồng nghĩa với chi phí vận hành thấp, khả năng huy động vốn toàn cầu và môi trường pháp lý ổn định. Còn đối với người dân, Singapore không chỉ mang lại nhiều cơ hội việc làm có thu nhập cao trong ngành ngân hàng, kiểm toán, tư vấn đầu tư, mà còn cung cấp một hệ sinh thái dịch vụ chất lượng quốc tế về giáo dục, y tế và đời sống đô thị.

Nhờ đó, Singapore duy trì được hình ảnh một “thiên đường an toàn” cho dòng vốn, doanh nghiệp và nguồn nhân lực toàn cầu.

Kinh nghiệm xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế trên thế giới

Nếu Singapore nổi bật bởi tính chủ động và định hướng dài hạn, thì Hồng Kông lại phát triển mạnh mẽ nhờ vị thế chiến lược “cửa ngõ Trung Quốc”. Với hệ thống pháp luật dựa trên common law của Anh và mức thuế doanh nghiệp thấp (16,5%), Hồng Kông trở thành điểm trung chuyển vốn quốc tế vào thị trường Trung Quốc đại lục.

Điểm mạnh của Hồng Kông so với nhiều trung tâm khác nằm ở thị trường chứng khoán lớn và năng động (HKEX), nơi nhiều doanh nghiệp Trung Quốc như Alibaba hay Xiaomi chọn để niêm yết, giúp Hồng Kông khẳng định vai trò là trung tâm IPO hàng đầu. Chính sách thuế đơn giản, thấp và ít ràng buộc cũng tạo điều kiện cho hàng loạt tập đoàn đa quốc gia đặt trụ sở khu vực tại đây.

Bên cạnh đó, Hồng Kông sở hữu hệ thống ngân hàng, ngoại hối và logistics hiện đại, giúp kết nối hiệu quả với thị trường toàn cầu. Người dân Hồng Kông được hưởng lợi từ môi trường việc làm sôi động, dịch vụ tài chính đa dạng, và cơ hội tiếp xúc quốc tế rộng mở.

Mặc dù trong những năm gần đây, tình hình chính trị có phần phức tạp, song về mặt kinh tế - tài chính, Hồng Kông vẫn giữ được nhiều lợi thế cạnh tranh nổi bật so với các trung tâm khác nhờ vị thế đặc thù trong việc kết nối Trung Quốc với thế giới.

Với TP.HCM, Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2035 sẽ nằm trong nhóm 75 Trung tâm Tài chính thế giới, và nhóm 25 Trung tâm Tài chính khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Đây là mục tiêu rất thách thức, nhưng là hướng đi rất đúng đắn. 

Bởi xét về vị trí địa lý, TP.HCM nằm ngay trung tâm của khu vực Đông Nam Á. Việc giao thương, luân chuyển hàng hóa, luân chuyển vốn từ TP.HCM đến các Trung tâm Tài chính khác rất thuận lợi. Một số yếu tố về chi phí tại TP.HCM thậm chí còn thuận lợi hơn nhiều Trung tâm Tài chính khác. Đây là chia sẻ của Phó Giáo sư - Tiến sĩ Lê Hoàng Anh - Trưởng Bộ môn Công nghệ Tài chính, Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM trong cuộc trao đổi với phóng viên HTV.

TP.HCM: Phát huy lợi thế, vươn mình thành Trung tâm Tài chính Quốc tế

Theo Phó Giáo sư - Tiến sĩ Lê Hoàng Anh: “Một Trung tâm Tài chính quốc tế nếu muốn hình thành thì phải hội đủ một số điều kiện, về môi trường pháp lý, chính trị phải ổn định, về tăng trưởng kinh tế của địa phương hoặc quốc gia đó phải ở một mức độ ổn định và môi trường kinh doanh phải thuận lợi. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng tài chính và cơ sở vật chất phải phát triển, phải minh bạch. Cái nơi đặt Trung tâm Tài chính phải có vị trí địa lý chiến lược, yêu cầu một nguồn nhân lực chất lượng cao.TP.HCM hoàn toàn đáp ứng các điều kiện đó và không lý do gì chúng ta bỏ lỡ thời cơ để phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế tại TP.HCM”.

Phó Giáo sư - Tiến sĩ Lê Hoàng Anh đề xuất nên tập trung vào 3 vấn đề chính. “Trong điều kiện nguồn lực có giới hạn và chúng ta cũng đang trong những bước đầu tiên xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế, thì chúng ta nên tập trung nguồn lực để xây dựng một Trung tâm Tài chính quốc tế tại một địa điểm trước, sau đó mới bắt đầu lan tỏa ra các Trung tâm Tài chính quốc tế khác trên lãnh thổ Việt Nam.

Thứ hai, trong thời gian tới, chúng ta cần phải ban hành các hành lang pháp lý thật cụ thể, những cơ chế sandbox cho fintech, tài sản số, các sàn giao dịch quốc tế để chúng ta biến TP.HCM nói chung và Trung tâm Tài chính quốc tế đặt tại TP.HCM nói riêng trở thành một Trung tâm Đổi mới sáng tạo của khu vực Đông Nam Á, từ đó chúng ta có thể tận dụng những sản phẩm tài chính mới, những sản phẩm tài chính phái sinh, những sản phẩm được hình thành từ các tài sản số để chúng ta thu hút mạnh mẽ các nguồn vốn cho Trung tâm Tài chính quốc tế tại TP.HCM.

Cuối cùng đó là nguồn nhân lực. Chúng ta cần phải có chính sách hợp tác với các trường đại học, các viện nghiên cứu trong và ngoài nước để chúng ta có thể có được nguồn nhân lực chất lượng cao. Con người sẽ quyết định sự thành công của Trung tâm Tài chính quốc tế. Chúng ta cũng có thể cân nhắc vấn đề liên quan đến quốc tịch, có thể cho 2 quốc tịch đối với những chuyên gia này, có những chính sách ưu đãi, đãi ngộ cho họ để họ toàn tâm toàn ý phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam.” - Phó Giáo sư - Tiến sĩ Lê Hoàng Anh chia sẻ.

Từ một Trung tâm được nhiều người thừa nhận đến một Trung tâm được chính thức công nhận đã là một quá trình không dễ.

Và khi được gắn với danh xưng Trung tâm Tài chính quốc tế, TP.HCM sẽ gia nhập vào cuộc chơi lớn hơn giữa các Trung tâm được quốc tế công nhận.

Đúng giai đoạn này, TP.HCM lại được mở rộng địa giới hành chính hơn gấp 3 lần. Đây là lợi thế hiếm có và hết sức đặc biệt khi Thành phố thử nghiệm cái mới trên một nền tảng cũng hoàn toàn mới, xứng đáng là Thành phố tiên phong hướng đến kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9