Sắc Nam Thấu Kiếng: Khi người trẻ 'thổi hồn' đương đại vào di sản Tranh kiếng Nam Bộ

Tranh kiếng, với kỹ thuật vẽ ngược độc đáo trên mặt trong của kính, từ lâu đã là một di sản văn hóa dân gian đặc sắc của vùng đất Nam Bộ. Từng một thời phổ biến trong đời sống người dân, thế nhưng theo đà phát triển của xã hội, loại hình nghệ thuật này đang dần biến mất, khiến nghề làm tranh kiếng đứng trước nguy cơ mai một nghiêm trọng. Với tình yêu di sản và khát khao hành động, nhóm 7 sinh viên của Đại học FPT TP.HCM đã dành trọn tâm huyết cho dự án "Sắc Nam Thấu Kiếng". Mục tiêu của dự án là đưa Tranh kiếng Nam Bộ tiếp cận trở lại, đặc biệt là với giới trẻ, thông qua những hình thức thể hiện đầy sáng tạo như sắp đặt tác phẩm, nghệ thuật tương tác, nghệ thuật số và trình chiếu ánh sáng.

Hành trình tâm huyết bảo tồn Tranh kiếng Nam Bộ

Để biến ý tưởng thành hiện thực, nhóm đã có một quá trình chuẩn bị vô cùng kỹ lưỡng. Dù dự án được thực hiện trong 4 tháng, các bạn đã dành hẳn một năm trời để nghiên cứu, tìm hiểu sâu về di sản. Nhiều chuyến đi thực tế đến các tỉnh Nam Bộ đã được thực hiện, giúp nhóm có cơ hội gặp gỡ và học hỏi từ các nghệ nhân, chuyên gia. Trong số đó, cuộc gặp gỡ với nghệ nhân Thầy Giáo Quang, người vẫn miệt mài vẽ tay giữ nghề, là một cơ duyên lớn và nguồn động lực mạnh mẽ. Nguồn cảm hứng ban đầu của dự án đến từ những ký ức rất đỗi cá nhân của bạn Bùi Thị Ngọc Thoa – Phụ trách điều phối dự án. "Hồi nhỏ mỗi khi về quê em lại thấy tranh kiếng treo trong nhà ông bà ở Đồng Tháp. Sau đó em khám phá ra rằng tranh kiếng là nét văn hóa độc đáo ở Nam Bộ. Giới trẻ hiện nay ít quan tâm đến tranh kiếng, nên em quyết định để tranh kiếng tồn tại với ngôn ngữ hiện đại", Ngọc Thoa chia sẻ.

Nỗ lực của nhóm càng đáng trân trọng hơn khi biết rằng hiện nay vẫn chưa có một trường lớp nào đào tạo bài bản về Tranh kiếng Nam Bộ. Tất cả kiến thức và kỹ năng đều do các bạn tự học hỏi và nỗ lực không ngừng. Đánh giá về dự án, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Lê Thị Ngọc Điệp – Giảng viên Khoa Văn hóa, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP.HCM nhận định: "Tôi thực sự ấn tượng với dự án này. Các bạn trẻ đã làm được một việc quan trọng là không chỉ bảo tồn, mà còn phát huy và đưa tranh kiếng trở lại đời sống bằng cách thổi hồn đương đại vào di sản".

Thành công của "Sắc Nam Thấu Kiếng" không chỉ dừng lại ở trong nước. Vượt qua những khó khăn ban đầu, sự bền bỉ của các sinh viên đã mang lại kết quả vượt ngoài mong đợi.

Có thể nói, dự án không chỉ là một triển lãm nghệ thuật, mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ của thế hệ trẻ về tình yêu và trách nhiệm với di sản văn hóa dân tộc. Hành trình của các bạn đã chứng minh rằng khi người trẻ dám làm, họ sẽ khám phá ra những hình thái mới để di sản sống mãi trong dòng chảy đương đại, đúng như tinh thần mà dự án gửi gắm: "Sắc Nam Thấu Kiếng - Thấu từng nét kiếng, hiểu từng sắc Nam!".

>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9