Đề xuất mức giảm trừ gia cảnh theo vùng kinh tế, theo đối tượng

Thảo luận tại tổ, nhiều đại biểu (ĐB) Quốc hội quan tâm tới các nội dung liên quan tới dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

ĐB Nguyễn Thành Trung (Lào Cai) nhận định, dự thảo luật đề xuất phương án rút ngắn từ 7 bậc thuế suất xuống còn 5 bậc với khoảng cách giữa các bậc thuế có độ dốc khác nhau sẽ khiến những người có thu nhập ở bậc 2 và bậc 3 chịu áp lực thuế cao hơn so với quy định hiện hành. Trong khi, đây là đối tượng chiếm số đông người nộp thuế và chủ yếu thuộc mức thu nhập trung lưu, là nhóm cần được khuyến khích trong nền kinh tế.

Do đó, ĐB Nguyễn Thành Trung đề nghị giữ quy định 7 bậc với khoảng cách giữa các bậc là 5% như hiện nay; đồng thời, nghiên cứu quy định phần thu nhập tính thuế ở mỗi bậc sao cho phù hợp.

Quan tâm về mức giảm trừ gia cảnh, ĐB Đỗ Ngọc Thịnh (Khánh Hòa) đề nghị lưu ý sự chênh lệch đáng kể giữa chi phí sinh hoạt giữa các vùng miền. Như vậy, cùng một mức thu nhập, nếu áp dụng mức giảm trừ chung thì không đảm bảo công bằng cho người nộp thuế sinh sống tại các khu vực đô thị có chi phí sinh hoạt đắt đỏ. ĐB đề nghị phương pháp xác định mức giảm trừ gia cảnh theo vùng kinh tế, dựa trên mức lương tối thiểu vùng.

Cùng quan điểm, ĐB Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) đồng tình với việc nâng mức giảm trừ gia cảnh với người nộp thuế là 15,5 triệu đồng/tháng; mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng/tháng, áp dụng từ kỳ tính thuế 2026. Tuy nhiên, ĐB cho rằng, mức giảm trừ gia cảnh chưa tính đến các yếu tố: đối tượng ở nông thôn hay thành thị, có con học bậc nào, phải chăm sóc bố mẹ ốm đau bệnh tật hay không.

ĐB Ma Thị Thúy cho rằng, thu nhập của các đối tượng ở thành thị, nông thôn rất khác nhau; chi phí của các gia đình có con học đại học cũng lớn hơn rất nhiều so với gia đình có con nhỏ. Ví dụ, một gia đình ở nông thôn có con học đại học ở thành phố, chi phí ít nhất 10 triệu đồng/tháng/sinh viên; gia đình phải nuôi người bệnh, người khuyết tật cũng rất tốn kém…

Do đó, ĐB Ma Thị Thúy đề xuất mức giảm trừ gia cảnh cần có sự phân loại theo mức chi tiêu của các đối tượng: phân biệt giữa thành thị và nông thôn, giảm trừ gia cảnh ở mức cao hơn cho những đối tượng phải nuôi con học đại học, nuôi người bệnh, người khuyết tật. Mục tiêu là để người có thu nhập chịu thuế đủ bảo đảm chi trả cho cuộc sống.

ĐB Đặng Thị Bảo Trinh (Đà Nẵng) cũng đồng tình với ý kiến của ĐB Ma Thị Thúy và đề xuất có thể mở rộng thêm đối tượng phụ thuộc. ĐB Vương Quốc Thắng (Đà Nẵng) cho rằng, mức giảm trừ gia cảnh không nên cào bằng cho người có thu nhập chịu thuế các địa bàn, các hoàn cảnh khác nhau. Số đông cán bộ, người hưởng lương, người dân ở TP.HCM, Hà Nội có thu nhập không cao, thu nhập phải bảo đảm đủ chi tiêu cuộc sống, để dành mua nhà ở, nếu không tính toán giảm trừ gia cảnh cho họ, họ không có động lực để sinh con, đầu tư cho con ăn học, như vậy vô hình trung là gây lãng phí trong việc phát triển nguồn nhân lực.

Nêu quan điểm tại tổ, ĐB Hà Phước Thắng (TP.HCM) đề nghị nên quy định cụ thể mức giảm trừ gia cảnh như luật hiện hành. Việc quy định cụ thể sẽ minh bạch, rõ ràng để các cá nhân chịu thuế biết rõ mức đóng và cơ quan chức năng có được kế hoạch thu chi ngân sách hàng năm ở từng giai đoạn cụ thể.

Đối với mức thuế, ĐB Hà Phước Thắng thông tin, qua dự kiến của Bộ Tài chính, do tăng lương cơ sở nên dự kiến trình mức 17,3 triệu đồng đối với người nộp thuế và 6,9 triệu đồng cho người phụ thuộc. Trong khi đó, Chính phủ đang dự kiến tăng mức lương tối thiểu trong năm 2026 là 3,45 triệu đồng, do đó, ĐB Hà Phước Thắng đề nghị xem lại để phù hợp với mức lương cơ sở dự kiến điều chỉnh sắp tới.

Góp ý vào dự án Luật Quản lý thuế, ĐB Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) bày tỏ ủng hộ có quy định phân nhóm đối với người nộp thuế trong quản lý thuế, vì vấn đề này trước đây chưa có quy định dẫn đến thất thu thuế. Góp ý cụ thể, ĐB đề nghị có quy định “kép”, ngoài việc cơ quan quản lý thuế thu vượt dự toán Quốc hội quyết định, thì đảm bảo thu vượt dự toán của năm trước. Cùng với đó, trong trường hợp năm thực hiện không đạt được mục tiêu do Quốc hội đề ra, cần xử phạt.

ĐB Trần Hoàng Ngân cho rằng, với việc giảm gần 100 điều so với luật hiện hành thì những gì đã rõ và ổn định nên quy định trong luật, để tránh trường hợp khi luật đã ban hành rồi lại chờ Chính phủ ban hành quy định chi tiết sẽ làm chậm việc triển khai đưa luật vào cuộc sống.