Bay thời công nghệ

Tất cả hành khách còn lại phải làm chủ toàn bộ hành trình từ check-in, kiểm tra an ninh đến boarding thông qua VNeID hoặc kiosk tại sân bay.

Thủ tục mới Vietnam Airlines, Vietjet áp dụng theo chỉ thị số 24 ngày 13/9 của Thủ tướng Phạm Minh Chính về thúc đẩy triển khai các giải pháp công nghệ phục vụ người dân và doanh nghiệp gắn với dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử.

Những ngày đầu loay hoay với sinh trắc học

Trên thực tế ghi nhận của Tuổi Trẻ tại nhà ga T3 sân bay Tân Sơn Nhất (TP. Hồ Chí Minh), không khí những ngày đầu áp dụng vừa mang dáng dấp của một sân bay "số hóa", vừa phảng phất sự bỡ ngỡ của không ít người mới lần đầu trải nghiệm.

Bên cạnh những hành khách đã quen dùng VNeID để hoàn tất thủ tục chỉ trong vài giây, vẫn còn rất nhiều người lúng túng, quay lại phụ thuộc quầy truyền thống khi gặp trục trặc.

Tại khu vực thủ tục của Vietnam Airlines, nhân viên mặt đất liên tục bước ra khỏi quầy cầm bảng hướng dẫn, chỉ chỗ, thậm chí cầm điện thoại giúp khách thao tác từng bước để check-in sinh trắc học ngay tại quầy rồi sang khu soi chiếu. Thế nhưng không ít trường hợp máy nhận diện không khớp khuôn mặt, quay vòng vài giây rồi báo lỗi, hành khách lại phải thử lại từ đầu.

Vietnam Airlines cho biết nguyên nhân có thể do ảnh trên căn cước khác hiện trạng, khách đã phẫu thuật thẩm mỹ, giảm cân hoặc tăng cân quá nhiều hoặc dữ liệu định danh chưa đồng bộ.

"Giai đoạn đầu khách không ký gửi hành lý vẫn được hỗ trợ xác thực qua sinh trắc học tại quầy. Về sau, khi mọi thứ ổn định, họ sẽ làm online, không còn cần vào quầy như trước nữa", một nhân viên giải thích.

Ở khu vực soi chiếu an ninh, vốn được xem là "nút cổ chai" trước đây, công nghệ mới cũng bộc lộ cả điểm mạnh lẫn điểm yếu.

Anh An, bay chặng TP. Hồ Chí Minh - Đà Nẵng, loay hoay ở trước máy sinh trắc học hơn 5 phút chỉ để qua một cổng an ninh tự động. Dù đã check-in qua VNeID trước đó, đến cửa anh vẫn phải đổi 3 - 4 máy, đứng gần rồi đứng xa, xê dịch tới lui để gương mặt lọt đúng khung hình máy yêu cầu.

"Có hôm đi rất nhanh, vài giây là xong. Hôm nay cứ 5 giây máy lại quay vòng rồi báo lỗi, phải làm lại. Tôi thử nhiều máy mới qua được. Lạ là người xếp sau lại quét một cái là đi ngay tại chính máy tôi vừa bị lỗi. Có vẻ hệ thống chưa đồng bộ hoặc dữ liệu từng khách chưa khớp nhau", anh An nói.

Theo ghi nhận, sân bay Tân Sơn Nhất đã bố trí gần 15 máy nhận diện tại cả khu an ninh lẫn quầy Vietnam Airlines. Hành khách quen công nghệ, thao tác nhanh thì đi qua nhẹ nhàng. Trong khi đó, một số người không thể hoàn tất do thông tin không khớp, đành quay lại xếp hàng theo luồng truyền thống.

Khách qua các điểm kiểm tra tự động tăng

Các hãng bay cho biết đã chuẩn bị nhiều lớp giải pháp để sẵn sàng cho mốc 1/12 khi luồng "bay không giấy tờ" trở thành chủ đạo.

Ông Đặng Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Vietnam Airlines, khẳng định hãng đã thiết lập hệ thống hỗ trợ đa kênh từ quầy thủ tục, website, mạng xã hội đến hotline, đồng thời phát hành hướng dẫn chi tiết cách đăng ký VNeID mức 2, liên kết vé và sử dụng sinh trắc học.

Theo ông Tuấn, kết quả thí điểm cho thấy hệ thống đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn an ninh, an toàn và hoàn toàn phù hợp triển khai rộng tại tất cả sân bay nội địa.

Vietjet cũng thông tin hãng đã chuẩn bị thiết bị, nhân sự hướng dẫn hành khách làm thủ tục qua VNeID để giảm tải cho quầy. Vietjet vẫn chưa áp dụng tại nhà ga T1 Tân Sơn Nhất do thiếu cửa tự động, còn các hãng khác vẫn duy trì quy trình truyền thống.

Hiện mới chỉ Vietnam Airlines và Vietjet cho phép check-in online qua VNeID. Còn các hãng khác như Bamboo Airways, Vietravel Airlines, Sun PhuQuoc Airways chưa triển khai làm thủ tục qua VNeID.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Phạm Thùy Trang, Giám đốc Cảng hàng không quốc tế Cần Thơ, cho biết từ ngày 1/8 cảng đã hoàn thành triển khai hạ tầng và đưa hệ thống sinh trắc học ACV-ID và VNeID vào khai thác, vận hành ổn định và sẵn sàng cho mốc 1/12.

Bà Trang cho biết từ tháng 8 đến nay, tỉ lệ khách sử dụng VNeID mới đạt khoảng 2%, nhưng tỉ lệ hành khách đủ điều kiện thu thập sinh trắc học gần như đạt tuyệt đối và tỉ lệ đi qua các điểm kiểm tra tự động đặc biệt tại cửa an ninh luôn duy trì ở mức cao.

Việc triển khai sinh trắc học tại Cần Thơ đã mang lại hiệu quả rõ rệt: giảm thời gian chờ, tăng tốc độ giải tỏa, nâng cao độ chính xác nhận diện và được hành khách đánh giá cao về sự hiện đại, tiện lợi, qua đó góp phần nâng chất lượng phục vụ và hình ảnh của cảng hàng không.

Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) thông tin sinh trắc học làm thủ tục qua VNeID tại các cảng hàng không đều ghi nhận tăng trưởng tích cực, phản ánh rõ sự thay đổi thói quen của hành khách và mức độ hiệu quả của hạ tầng mới.

Ở cửa kiểm soát an ninh, mức tăng trưởng mạnh cho thấy hành khách đã quen dần với việc xác thực khuôn mặt trong khâu soi chiếu, góp phần rút ngắn thời gian và giảm ùn tắc. ACV cho hay sẽ tiếp tục mở rộng hạ tầng và đẩy mạnh hướng dẫn hành khách.

ACV đánh giá hành khách đã bắt đầu hình thành thói quen sử dụng sinh trắc học tại các "điểm chạm" của hành trình bay với xu hướng tăng dần ở quầy thủ tục, cổng an ninh và cửa khởi hành.

Khách muốn 1 app

ACV thừa nhận thời gian qua vẫn xuất hiện một số lỗi chậm hoặc không khớp tại cửa an ninh tự động do hai nguyên nhân chính: trục trặc từ hệ thống sinh trắc học ACV và việc các hãng hàng không trả dữ liệu về chậm.

ACV đang phối hợp với các hãng để khắc phục và duy trì nhóm báo lỗi cùng hotline kỹ thuật 24/7 để theo dõi phân tích nguyên nhân và xử lý tức thời.

Nhiều ý kiến cho rằng để bước tiến số hóa này thực sự tiện lợi và đồng nhất cho người dân, vấn đề không chỉ nằm ở vài chiếc máy nhận diện hay một ứng dụng mới trên điện thoại.

Nhiều ý kiến cho rằng Bộ Công an và Bộ Xây dựng cùng các ngành liên quan cần phối hợp để tích hợp toàn bộ thao tác bay từ mua vé, check-in, kiểm tra an ninh đến boarding vào một nền tảng duy nhất là VNeID, thay vì buộc hành khách phải tải thêm ứng dụng của từng hãng máy bay, đăng nhập, đăng xuất liên tục.

Hiện quy trình dù hiện đại nhưng vẫn còn phân tán. Ví dụ mua vé có thể trên website hãng hoặc qua đại lý, đến sân bay lại phải tải app của hãng để check-in, trong khi VNeID vốn đã là ứng dụng định danh quốc gia, tích hợp rất nhiều loại giấy tờ cá nhân.

Do đó cần có một nền tảng thống nhất có thể giúp hành khách chỉ cần một lần quét khuôn mặt để đi từ cửa vào đến cửa lên máy bay, không phải thực hiện thêm bất kỳ thủ tục nào khác.

Nhiều hành khách được hỏi đều có chung một kỳ vọng sẵn sàng trải nghiệm công nghệ mới nếu điều đó giúp giảm thao tác, tiết kiệm thời gian, bớt phải "vật lộn" với nhiều app và mật khẩu khác nhau.

Nguồn: Báo Tuổi Trẻ

>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế gớ 24G lúc 20 gờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9