Mê Kông ký sự: Còn mãi với thời gian

Sau nhiều năm ấp ủ, năm 2000, NSND - đạo diễn Phạm Khắc, nhà biên kịch Trần Đức Tuấn cùng tập thể ê - kip làm phim của Hãng phim truyền hình (TFS) đã thực hiện bộ phim "Mê kông ký sự".

Tổng đạo diễn: NSND - đạo diễn Phạm Khắc (thứ 2 từ trái sang) cùng các thành viên trong đoàn làm phim "Mê Kông ký sự"

Bộ phim được thực hiện trong 6 năm, qua sáu quốc gia Trung Quốc, Lào, Mianma, Thái Lan, Campuchia, Việt Nam. Bộ phim được lãnh đạo Đài Truyền hình TP. Hồ Chí Minh lúc đó đầu tư kinh phí và quan tâm đặc biệt. 

Sáu năm thực hiện là thời gian cố gắng, quyết tâm cao của đội ngũ biên kịch, đạo diễn, quay phim, chủ nhiệm, phiên dịch trên hiện trường và ê - kíp dựng phim, âm thanh ở hậu kỳ cũng như sự hỗ trợ của các bộ phận kỹ thuật, hậu cần, tài chính, Trung tâm dịch vụ của HTV và các đơn vị đối tác, tài trợ cho bộ phim.

Với đội ngũ giàu kinh nghiệm về chuyên môn, tâm huyết với nghề, đam mê với công việc, đặc biệt với vai trò tổng đạo diễn và là người thủ lĩnh dày dạn qua năm tháng chiến tranh có nhiều kinh nghiệm về chuyên môn, là điểm tựa, niềm tin vững chắc khiến cho các thành viên khi tham gia thực hiện bộ phim này đoàn kết một lòng, thống nhất ý tưởng, quyết tâm làm bằng được những gì đã đề ra. 

Cũng từ điều quan trọng đó đã giúp cho đoàn làm phim vượt qua nhiều khó khăn, hiểm nguy. Khác với một số phim Ký sự trước đó, bộ phim Mê kông ký sự đã được biên kịch và đạo diễn chuẩn bị chu đáo ngay từ khâu chuẩn bị, tìm kiếm nội dung, tư liệu, vì nội dung phim đề cập khá rộng ở nhiều lĩnh vực, từ lịch sử, văn hoá, tôn giáo, địa lý, liên quan đến đất nước, con người sinh sống ở ven lưu vực sông Mê Kông từ thượng nguồn Vân Nam (Trung Quốc) đến hạ nguồn sông Tiền, sông Hậu ở đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam. 

Nhà biên kịch Trần Đức Tuấn (bên phải) và đạo diễn Nguyễn Hoàng

Với cách chọn hình thức thể hiện theo kiểu phim tài liệu và phong cách ký sự đường dài, do vậy nhiều yếu tố mới, lạ luôn bất ngờ trên hành trình làm phim cùng với sự xử lý khéo léo của đạo diễn, bộ phim đã tạo được sự chú ý và dõi theo của khán giả suốt thời gian phim được phát sóng lần đầu hay cả khi phát lại. Mê kông ký sự đã nhanh chóng trở thành bộ phim Ký sự có nhiều khán giả yêu thích và đến nay sau 14 năm lên sóng vẫn còn nhiều người nhắc đến.

Ngoài ra, bộ phim hay, hấp dẫn phụ thuộc vào năng lực sáng tạo của người đạo diễn trên cơ sở sự cảm thụ nghệ thuật, từ góc nhìn, sự quan sát tinh tường, cảm xúc của mình trong hành trình, cùng với dự sắp xếp khéo léo, mạch lạc, những hình ảnh nhân vật, bối cảnh, sự kiện chân thực nhất trên cơ sở tư liệu và hình ảnh người quay phim đã thu hình được. Lời bình có hàm lượng thông tin cao, giàu chất văn học, tạo sự truyền cảm mạnh nhất đến khán giả. 


Điều đó cũng có nghĩa là người viết lời bình phải có trình độ, vốn sống, am tường mọi lĩnh vực. Hơn nữa, cấu trúc của bộ phim ký sự không phải sắp xếp tuân thủ theo quy trình một cách lần lượt các sự kiện, các vấn đề được trình bày theo một trình tự nhất định như phóng sự, mà nó cấu trúc theo dòng suy nghĩ, sự liên tưởng, cảm xúc của tác giả làm phim. Sự kết hợp đồng điệu giữa quay phim và đạo diễn ngay tại hiện trường cùng với sự thăng hoa của người viết lời bình ký sự đã tạo được hiệu quả cao. Một điều kiện khác đó là cần có sự đầu tư kinh phí một cách thích đáng, hợp lý. 


Đoàn làm phim tại Campuchia

Để làm được sự thành công đó phải có lòng đam mê chinh phục, khám phá, lòng say nghề mãnh liệt mới giúp những người làm phim chân chính vượt qua điều kiện eo hẹp về tiện nghi sinh hoạt, quên cả hiểm nguy, để có thể đi bộ băng rừng, vượt biển, lặn lội đến những nơi khó khăn, đối mặt với sự khắc nghiệt của tự nhiên để làm nên những bộ phim ký sự hấp dẫn.

Sau Mê kông ký sự đã có nhiều bộ phim ký sự tiếp theo ra đời với nhiều cố gắng của các đạo diễn để sao đạt được thành công. Song điều đó là không thể bởi Mê kông ký sự được coi là “đỉnh cao” của dòng Ký sự truyền hình mà những người làm phim của TFS - HTV đã làm “có một không hai”. 

Mê kông ký sự còn mãi với thời gian cùng với khán giả truyền hình trong cả nước. Kỷ niệm 20 năm bộ phim được thực hiện, 45 năm phát sóng của Đài Truyền hình TP. Hồ Chí Minh, những người làm phim TFS-HTV xin cảm ơn quý khán giả đã đồng hành và cổ vũ để cùng chúng tôi có được sự thành công và phát triển như ngày hôm nay.

Những người thực hiện phim "Mê kông ký sự":

Biên kịch và lời bình: Trần Đức Tuấn
Tổng đạo diễn: NSND - đạo diễn: Phạm Khắc
Đạo diễn: Dư Kim Hoàng, Lý Quang Trung, Nguyễn Hoàng
Quay phim: Huỳnh Lâm, Trần Đức Long, Phạm Việt Phước, Nguyễn Hồng Chi
Tổ chức sản xuất: Nguyễn Xuân Mai
Phiên dịch: Ngọc Ngoan
NSƯT – Đạo diễn Lý Quang Trung