Kinh tế ban đêm: Hiểu và khai thác đúng trọng tâm, hiệu quả

(HTV) - Kinh tế ban đêm là tập hợp các hoạt động kinh tế diễn ra từ 18 giờ tối hôm trước đến 6 giờ sáng hôm sau. Đây là một lĩnh vực đầy tiềm năng, đang được nhiều quốc gia trên thế giới chú trọng khai thác và phát triển.

Những năm gần đây, kinh tế ban đêm đang ngày càng được nhiều quốc gia chú trọng khai thác và được coi là một động lực tăng trưởng kinh tế mới, trở thành một bộ phận hợp thành trong tổng thể nền kinh tế của nhiều quốc gia; đóng góp vào tăng trưởng, nâng tầm hình ảnh và danh tiếng của các thành phố. 

Kinh tế đêm dù góp phần làm nên sức sống của các đô thị, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển du lịch, trong đó có TP.HCM, nhưng kinh tế ban đêm của TP.HCM cần được hiểu và khai thác thế nào cho đúng trọng tâm và mang lại hiệu quả. Đây cũng là chủ đề được phân tích trong chương trình Dự báo kinh tế với sự tham dự của tiến sĩ Nguyễn Đức Trí – Trưởng khoa du lịch, Trường Kinh doanh, Đại học kinh tế TP.HCM. 

Ghi nhận tại Cần Giờ vào dịp nghỉ Tết Nguyên Đán vừa qua cho thấy: Những địa chỉ du lịch xanh đang ngày càng có sức hút đối với du khách trong và ngoài nước. Không chỉ đi về trong ngày, nhu cầu ở lại qua đêm tại đây cũng ngày một tăng. Song song đó, Cần Giờ đang cần nhiều dịch vụ về đêm hơn để đáp ứng nhu cầu của du khách và gia tăng giá trị kinh tế cho địa phương như cách các doanh nghiệp đang triển khai.

Cần Giờ: Nhu cầu du lịch xanh và kinh tế đêm

Huyện Cần Giờ là điểm sáng nổi bật của TP.HCM về du lịch xanh. Tuy vậy, phải có những hoạt động kinh tế ban đêm để thu hứt và giữ khách ở lại lưu trú lâu hơn. Một số đề xuất sản phẩm chính kinh tế ban đêm Cần Giờ như: Hoạt động trải nghiệm ẩm thực tại phố ẩm thực đêm xã Bình Khánh và Chợ đêm Cần Thạnh cũng nằm trong danh sách được đề cử thúc đẩy kinh tế ban đêm tại huyện phát triển.

Câu chuyện tại Cần Giờ cũng đang phản ánh thực tế về phát triển kinh tế đêm tại TP.HCM thời gian qua. Trên thực tế, “kinh tế đêm” và "phát triển kinh tế ban đêm" cần được xác định là một giải pháp chiến lược trong thời gian tới, không chỉ thành phố mà các quận huyện họ cũng phải thay đổi nhận thức.  "Kinh tế ban đêm" phải là một chuỗi các hoạt động kinh doanh dịch vụ từ 18 giờ tối hôm trước đến 6 giờ sáng hôm sau như: ẩm thực, nghệ thuật, âm nhạc, các chương trình giải trí, lễ hội, sự kiện, các điểm du lịch chỉ mở cửa vào ban đêm.

Tuy nhiên, thời gian gần đây các quận huyện mở ra hàng loạt các phố đêm, chợ đêm như: Phố ẩm thực Phan Xích Long, Chợ đêm Hồ Thị Kỷ, Chợ đêm Thảo Điền, Phố ẩm thực Hà Tôn Quyền,… Dù có ý nghĩa tích cực nhưng các hoạt động khác xung quanh thì chưa thấy nhiều. Điều này chưa phản ánh hết giá trị và bản chất của kinh tế đêm. 

Việc ra đời và chỉnh trang các phố đêm đã giúp các thương nhân phát triển ổn định và bền vững, có thúc đẩy phát triển kinh tế đêm kết gắn với phát triển quảng bá du lịch, tạo điểm nhấn, điểm đến thú vị, thường xuyên về văn hóa và du lịch tại địa phương nhưng chưa toàn diện và chưa đủ. Có thể thấy hàng loạt các phố đêm đang được thành lập và chắc sẽ còn được thành lập trong thời gian tới.

Về lâu dài chúng ta nên có một “nhạc trưởng” điều tiết các hoạt động kinh tế đêm của thành phố. Điều này được các chuyên gia chia sẻ từ những kinh nghiệm tại Hồng Kông, New York. Trong chiến lược sắp tới thì các sản phẩm kinh tế của chúng ta nên phát triển theo hướng vừa đạt được giá trị kinh tế thực sự, tránh được mạnh quận huyện nào, quận huyện ấy làm và xu hướng khá rời rạc của các sản phẩm kinh tế đêm hiện nay.

Phát triển kinh tế ban đêm được xác định là một giải pháp chiến lược để thúc đẩy sự phục hồi cho ngành du lịch sau đại dịch. Đây cũng là cách để thúc đẩy gia tăng chi tiêu của du khách trong thời gian lưu trú. Kinh tế ban đêm của TP.HCM vẫn còn hạn chế và đơn điệu, chưa phát triển được thương hiệu hấp dẫn khách du lịch trong và ngoài nước.

Thách thức lớn nhất làm cản trở sự phát triển bình thường của các hoạt động kinh tế ban đêm thời gian qua là do mô hình kinh tế ban đêm còn khá mới mẻ và còn có nhận thức khác nhau nên cơ quan quản lý nhà nước cũng gặp những lúng túng trong việc quản lý các khu vực trung tâm, đô thị có hoạt động kinh tế ban đêm để kinh tế đêm thực sự mang lại lọi ích kinh tế cho thành phố chúng ta.